|  | 

Ädebi älem

TÜYSİKTER TÖTEMİ

 

Orken SalubaiulyÖrken Salubaywlı  1984jılı QHR-dağı Altay aymağı Qaba audanında düniege kelgen. 2011jılı QHR – Jiyañsu provinciyasındağı Nankin universitetin tamamdağan. jılan jılğı Qıran özeniniñ jağalauında ötken ataqtı süleyler jiılğan <<Altın qanat aqiıqtar>> müşäyrasında 2orın iegeri bolıptı. Örkenniñ <<Tas boyau>> degen poeziyalıq kitabi bar. aqın bwl künderi Altay aymağınıñ halıq radiosında qızmette. älemdik tolğanıstardıñ bunağı men buınınıñ arasında erbeñdegen adamzattıq näzik, küñgirt ağınnıñ töñireginde jwrtınıñ külli etnografiyası men dünie tanımın äläulaylatqan tım sirek kezigetin az aqınnıñ şoqtıqtısı osı Örken Salubay mırza!

Aqınnıñ bağı aşılsın!

 

TÜYSİKTER TÖTEMİ

 

Tınştıqta wrdaldı uaqıt,

sağat şeñberleri işindegi şäşildi sifırlar,

Közimdi kölegeileidi, mezgil qaldıqtarınan wşqan qisapsız qiqımdar.

Jım-jılas tirşiliktiñ janarına ürei wyalap,

Jasağan oğanda bolmıs sanasındağı bir oy qyanat.

Mennen de bügin iesiz qalıp qañğırğan tekti ruh,

Jasımdı twrmın köşpendiler aspannan jauğan jañbırğa keptirip.

Bosattım sosın alaqanım sızıqtarına baylanğan şeksizdik arqauın,

Ğasırdıñ kürsinisinen bilindi teksizdik şarşauı.

Bostandıq berdim demimmen ürlep keñstiktegi qılmıstı tozañğa,

Aqiqattan aytılmay qalğan bar edi bilem söz onda.

Sol tozañ meniñ tarihım betine tamğan keñstik nüktesi,

Tilsim tabiğattıñ kiesimen körsetken mağan nwh sesi.

Ol-dağı bir qasırettı qwrlığım edi aspanğa asılğan nwr jippen,

Mäñgilik pärellel jatqan tabanımdağı qwrlıqpen,

Aytadı dätin kimderge barıp sol qañğıbas qwrlığım,

Meniñde ayaqsız ayaqtalğan mandımas tirligim.

Şarşağan olda jan ayğay dauıstar işinde sendelip,

Şarşatqan menide adamızat nietindegi pendelik.

Qaraydı mağan mezgil tüsindegi reñder oñıp,

Wrğaşılar qwşağındağı gülderde tünergen toñıp,

Aynalğan olar ana qwrsağındağıday körkem bir pşinge,

Sarqılğan büginderinde, jwtılğan ğwmırlar erteñniñ işinde.

Joğaldı bäri ğasırlar mimırtındağı nışanğa siñip,

Men, sen, ol üşeumizdiñ aramızda tws, arman, küdik.

Örmekşiler jatadı közimnen aqqan tor qwrıp jasıma,

Sorıma bola qonğam men sor qwdıq basına.

Demime jılınğan tınıştıqtardı oy künäsi ürkitip,

Ölara düniesiniñ işnde jürem, Tötemge aynalğan tüysikterimdi pir twtıp. 

 

AMALNAMADAN

 

Men tuılmay twrğanda,

keñistigim edi anamnıñ qwrsağı,

Äkemniñ sipağan alaqanınıñ jüzime tüsken nwr tabı.

Onıñ alaqanı kün ispetti edi sol keñstigimdi aynalğan,

Ğajayıp jılılğın ötkizgen mağan mañdaydan.

Sezdim men onıñ tamırındağı qannıñ ağısın,

Estildi odan öz boyımdağı tanıs ün.

Auamen nwrdıñ köleñkesinde,

topıraqtıñ isın iiskedim es kirdi mağan,

Aldımda twrdı jwmbaq dwniegeaynalğan şeksiz bir ğalam,

Estidim sosın tilsim tabiğattıñ dwğa tilegin,

Men onı anamnıñ qwrsağında jatqanda wğatın edim.

Kieli qwstar qauırsındarın örtep jasadı aspan ırımın,

Tıñdadım tağı şaytan men perştelerdiñ kübirin.

Najağaydıñ jarığınan jasalğan ilezdik kündizim,

Körsetti mağan tünekte jatqan dünieniñ mwñ jwzın.

Jürdım men sodan sol tünekterdi demimmen quıp,

Jürdım men sodan sol tünekterdi jäsimmen juıp.

Jarıqtı küttim tuğan topırağıma şwğılasın şäşqan,

Halımdı meniñ jetimdik tartqan wğınatın aspan.

Ayıqtru üşin işimde jatqan osı qwsamdı,

Tamızdıq tastar baqsınıñ qızıl tilmen twtandı,

Qasiretimdı meniñ ün-twnsız janğan tas bildi,

Jüregimdegi jaraqatımda asqındı.

 

—————————————————

kerey.kz

Related Articles

  • ALAŞ ZIYALILARINIÑ ÜRİMŞİDEN QAYTIP KELE JATQANDA

    Bolğan oqiğa izimen Bolğan oqiğanıñ izimeN…   Alaş jwrtınıñ bir emes, birneşe s'ezi ötip, Älihannıñ Kolçaktan beti qaytıp, “Endi qaytıp täuelsiz el bolamız” dep jürgen kez edi. Semy Alaş qayratkerleriniñ ordası edi. Semeyde jürgen Ahmet Baytwrsınov bastağan bir top alaşordaşılar Qıtay şekarasındağı Ürimşi qalasına barıp, ondağı qazaq jwrtınıñ hal jağdayın bilip qaytuğa jolğa şıqqöan. Ol kezde Ürimşiniñ köbi qazaq edi Üyleri negizinen sazdan qwyılğan. Orta Aziyanıñ köp qalaların eske salğanday. Biraz ülken kisiler men jastar Ahañnıñ töte älipbiimen kitap gazet oqidı. eken. Ahañdı bwrın körgen adamdar da kezdesti. Degenmen, Ahañ Ürimşi qazaqtarınıñ täelsiz avtonomiya qwru turalı oyları da joqtığın bayqağan. Sonımeng, Ürimşi qazağınıñ jäne Qıtayğa jaqın basqa wlttardıñ bastı twrmısı

  • BİR AUILDAĞI  EKEUDİÑ TAĞDIRI

      Jwmat  ÄNESWLI   ( Mahabbat turalı äñgime) “MEN SENEN BASQANI ÖLGENŞE  KÖRMEYMİN DEP SERT BERİP EDİM ÖZİME” “DEDİ BUINIP ÖLEYİN DEP JATQAN MAYSA DEGEN QIZ.. Bwl BAYTÖBE dep atalatın auıl. BWRIN ÜLKEN ŞARUAŞILIQTARI BOLĞAN.OQU AYAQTALIP, MEKTEP BİTİRUŞİLER MEKTEPTİÑ JANINDAĞI ALMA BAĞINDA MEKTEP BİTİRUŞİLERDİÑ TOYI MEN  SINIPTAS JARAS PEN MAYSANIÑ TOYI BİRGE ÖTEİZİLETİN BOLĞAN. JARASTIÑ ƏKESİ FERMER, AZDAP EGİSTİGİ BAR. Al Jaraspen birgn oqığan Əmireniñ əkesi əkimşilikte qızmet jasaydı, əri jemis ösiredi. BWL JARAS PEN MAYSANIÑ ÜYLENU TOYI BASTALAYIN DEP JATQANDA BOLĞAN TRAGEDIYA. JARAS PEN MAYSA MEKTEP BİTİRİP,, ÖZ SINIPTASTARIMEN MEKTEPTİÑ JANINDAĞI ÜLKEN BAQTA ÜYLENU TOYLARIN MEKTEP BİTİRU TOYIMEN JAL,ĞASTIRMAQŞI EDİ. MEKTEPTİÑ BAĞI ALQIZIL GÜLMEN JAYNAP TWR. oĞAN TÜRLİ TÜSTİ LAMPALAR QOSILĞAN. sIRTINAN

  • MÄÑGİ QAZAQ(ertegi fentezi) 

    QAZAQTARĞA JASAlıp jatqan  QIYANAT KÖP BOLĞASIN, « Mäñgi qazaq» attı äñgime jazsam dep jüretin edim. Osıdan bir kün bwrın sol äñgimeniñ syujetine keletin tüs körjim. Keşeden beri jazuğa kirissem be dep jür edim, säti bwgin tüsken siyaqtı. JWMAT ÄNESWLI Öte ertede emes, büginde emes, ğılım doktorları Sanjar men Baljan institutta qızmet etetin.Özderiniñ lauazımdarına qaray qarapayım eki qatarlı jaqsı salınğan kottedjde twrdı.Intelligent adamdar ömirdiñ qiındıqtarına köp min bere qoymaydı ğoy, Ömirleri mändi, jaylı ötip jattı. Jaqsılıqta köp küttirgen joq, Sanjar men Baljan wldı bolıp, kottedjde şağın toy ötti. Nege ekenin qaydam, äke şeşeleri aqıldasıp, wldarınıi esimin Añsar dep atağan. Añsar ertedegidey tez de ösken joq, keş te ösken joq. Tärbieli jigit bolıp

  • SU İŞKENDE QWDIQ QAZIUŞINI WMITPA

    (23 – äñgime) BAYAHMET JWMABAYWLI — Bizdiñ zamanda senderşe kiimnen-kiim tañdaytın jağday qayda, jamap-jasqap, ton, şalbar kisek te jetetin. Söytip jürip ayanbay eñbek ettik. Bügingi kün basatın joldı ol kezde aylap jürdik, tipti bügingidey dünieniñ tört bwrışınan habar tauıp otıratın jağday qayda? — degen qariya nemeresiniñ jwmıstıñ qırın bilmey, tik qasıq bolıp ösip kele jatqanına narazı beynesin añğartıp, öz ömir keşirmesinen keñester qozğağan. Nemeresi: — Ata, sol däuirde tuğan özderiñizdiñ sorlı bolğan täleyleriñizden körmeysiz be? Olarıñızdı bizge aytpañız, —demey me. Aşudan jarılarman bolğan qariya: — E, onday bolğanda «Wrpaq üşin baqıt-baylıq jaratsam» dep ter tögip, jan qiıp, azıp-tozğan ata-babalarıñ senderge ayıptı bolğanı ğoy. «Teñdik üşin» dep äkem oqqa wştı. Al

  • Mwhtar Mağauin: ORALHANDI DA, QWDAYIÑDI DA WMITQAN EKENSİÑ…

    yağni, D.Isabekovtı täubağa tüsiru räsimi Respublika prezidentiniñ qolınan biik marapat alıp, jeli köterilip twrğan D.Isabekov, mına biz siyaqtı pendesine köñil bölip, «Mwhtar Mağauinniñ bükil poziciyası mağan wnamaydı» degen tüyindi taqırıppen swhbat beripti – Nege.kz, 10.Hİ.2022. Bir zamanda tanığan, bilgen, endi közden tasa, köñilden öşken jazarmannıñ, tärizi, qırıq-elu jıl boyı işte bulıqqan jürekjardı tolğamı. Jarıqqa şıqqan kezde biz tarihi-tanımdıq «Altın Orda» kitabın dendep, qajetti tınısqa Ernest Hemingueydiñ eski jwrtı – jılı teñizge bet tüzegen edik. Endi mine, eki aptadan asqanda qayrılıp soğuğa mümkindik taptıq. Artıqşa qajettilikten emes, äldebir äuesqoy ağayındar düdämalda qalmasın dep. Aldımen, ayqaylı swhbattı oqımağan bügingi jwrtşılıq üşin, eñ bastısı – D.Isabekov bauırımızdıñ mübärak esimin keyingi zamanğa wmıttırmay jetkeru

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: