|  |  | 

جاھان جاڭالىقتارى سۇحباتتار

پۋتينيزم جانە مافيا لوگيكاسى. رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ وتكەنىن زەرتتەۋشىمەن سۇحبات


ۆلاديمير پۋتين مەن زايردەگى قاڭىراپ بوس قالعان ساراي. فوتوكوللاج.

ۆلاديمير پۋتين مەن زايردەگى قاڭىراپ بوس قالعان ساراي. فوتوكوللاج.

“پۋتينيزم” سايتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ارتەم كرۋگلوۆ رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ وتكەنىن زەرتتەۋمەن اينالىسادى. 2019 جىلدان بەرى Youtube جەلىسىندە “پۋتينيزم كاك ون ەست” دەيتىن دەرەكتى فيلمدەر سەرياسى شىعىپ كەلەدى. فيلمدەر كرۋگلوۆتىڭ سايتىندا جاريالانعان زەرتتەۋلەرگە سۇيەنەدى. ازاتتىقتىڭ ورىس قىزمەتى ودان وسىعان دەيىن دە سۇحبات العان. ال مىنا اڭگىمە “پۋتين سارايى” ءفيلمى جارىق كورگەننەن كەيىن جازىلعان. فيلم اۆتورلارى دا كرۋگلوۆ تاپقان دەرەكتەردى نەگىزگە العان.

ناۆالنىي زەرتتەۋىندەگى تىڭ دەرەكتەر

ازاتتىقتىڭ ورىس قىزمەتى: فبك (كرەمل سىنشىسى الەكسەي ناۆالنىيدىڭ جەمقورلىقپەن كۇرەس قورى) زەرتتەۋىندە ءسىز ءۇشىن بەيمالىم، ناقتىلاۋدى نە تولىقتىرۋدى قاجەت ەتەتىن دەرەكتەر بولدى ما؟

ارتەم كرۋگلوۆ: يدوكوپاس مۇيىسىندەگى ساراي جاڭا تاقىرىپ ەمەس. ول تۋرالى سوناۋ 2010 جىلى ءپۋتيننىڭ اينالاسىنان قاشقان سەرگەي كولەسنيكوۆ ايتقان. ساراي مەن ونىڭ ىشكى كورىنىسىنىڭ العاشقى سۋرەتتەرى دە سول كەزدە جارىق كوردى. كولەسنيكوۆ سول كەزدىڭ وزىندە-اق سارايعا ميلليارد دوللار جەمقورلىق اقشاسى سالىنعانىن، شامالوۆ (نيكولاي شامالوۆ، “روسسيا” بانكىنىڭ ورتاق يەسى – رەد.) ەكەۋىنىڭ ۆلاديمير ۆلاديميرۇلىنا (پۋتين) رەسەي مەديتسيناسىنا بولىنگەن قاراجاتتان پارا بەرگەنىن ايتقان.

جەمقورلىقپەن كۇرەس قورى “پۋتين سارايى” تۋرالى زەرتتەۋ جاريالادى

ناۆالنىي فيلمىنەن بىلگەن جاڭالىعىمىز – سارايدىڭ زەڭ باسقانى، ءبارىن سىدىرىپ، قايتا جوندەگەنى. بۇل جەردە ارينە تاعدىردىڭ مىسقىلى بار. ميلليارد دوللار ۇرلاپ، ونى ءشىرىتتى. ءجونى ءتۇزۋ ارحيتەكتوردان ۇنەمدەدى. ويتكەنى اتاقتى ارحيتەكتوردى شاقىرۋعا قورىقتى – بارلىعىن قۇپيا تۇردە سوقتى. پاتشا قانداي بولسا، راسترەللي دە سونداي (بارتولومەو فرانچەسكو راسترەللي، تەگى يتاليالىق ورىس ارحيتەكتورى).

ءفيلمنىڭ ەكىنشى قىزىق تۇسى – سارايدى قارجىلاندىرۋدىڭ قازىرگى سحەماسى، ءىرى ءارى قىمبات وبەكتىنى ۇستاپ وتىرۋعا كىم جانە قالاي تولەپ وتىرعانى اشكەرەلەندى. وندا ءبارى مافيانىڭ ۇزدىك داستۇرىنە ساي ۇيىمداستىرىلعان. ءپۋتيننىڭ ءتۇرلى سيپاتتاعى جولداستارى – درەزدەندىكتەر، “وزەرولىقتار” (1996 جىلى ۆلاديمير پۋتين نەگىزىن قالاعان “وزەرو” كووپەراتيۆى مۇشەلەرى), دزيۋدوشىلار پۋتينگە اقشا تاستايدى، ول بولسا توپتىڭ باسشىسى رەتىندە ورتاق قوردان ءوز قاجەتىنە اقشا جاراتادى. كوپ جاراتادى. مەنىڭشە، بۇل الەمدەگى ەڭ قىمبات جەكە ءۇي بولۋى مۇمكىن. سالىستىرار بولساق، ليۆادياداعى ەكىنشى نيكولاي سالدىرعان پاتشا سارايى اۋقىمى 7 مىڭ شارشى مەتر، پۋتيندىكى 17 مىڭ شارشى مەتر.

ءموبۋتۋدىڭ زايردەگى قاراۋسىز قالعان سارايى.

وسىعان دەيىن تاريحتا پۋتين سارايىنىڭ بالاماسى بار دەپ جازعانمىن. ول – زاير ديكتاتورى موبۋتۋدىڭ 1980 جىلدارى سالدىرعان گبادوليتە سارايى. ول دجۋنگلي ىشىنەن وزىنە بيۋدجەتتەن ۇرلانعان اقشاعا الىپ داڭعازا ءوازيسىن سوقتى. ول جەردە تىكۇشاق الاڭى عانا ەمەس، تۇتاس اۋەجاي بولدى. موبۋتۋ مەن ونىڭ وتباسى مۇشەلەرى اۋەجايداعى “كونكورد” ۇشاعىنا ارنالعان جولاقپەن پاريجگە بارىپ، شوپينگ جاساپ ءجۇردى.

زاير ديكتاتورى موبۋتۋ جانە ءپۋتيننىڭ اينالاسى

ازاتتىقتىڭ ورىس قىزمەتى: موبۋتۋدىڭ لازۋر جاعالاۋىندا دا ءساندى ۆيللاسى بولدى.

ارتەم كرۋگلوۆ: كاپ مارتەندە، موناكونىڭ جانىندا. ونى كەيىن كامپەسكەلەدى دە، لۋجكوۆتىڭ سەرىگى شالۆا چيگيرينسكي ساتىپ الدى. لۋجكوۆ قۇلاعان سوڭ ۆيللا الدىمەن “گازپرومنەفت” [كومپانياسىنا] ءوتتى، ودان ءارى وفشورعا كەتتى. كەيىنىرەك فرانتسۋز باسىلىمدارى موبۋتۋ ۆيللاسىنا الينا كاباەۆا ورنالاسقانىن جازدى. ياعني موبۋتۋ مەن پۋتين سارايىمەن عانا ەمەس، لازۋر جاعالاۋىنا دەگەن ماحابباتىمەن دە ۇقسايدى.

ازاتتىقتىڭ ورىس قىزمەتى: كرەمل مەن ءپۋتينشىل مەديانىڭ ناۆالنىي زەرتتەۋىنە رەاكتسياسى تۋرالى، ياعني سارايدان تۇسىرىلگەن رەپورتاجدار مەن روتەنبەرگتىڭ “مويىنداۋى” جونىندە نە ايتار ەدىڭىز؟

ارتەم كرۋگلوۆ: نوكداۋن، بوكسەر “شايقالىپ كەتتى”. پۋتين بار بولعانى رەسمي قۇجاتتاردا ءوزىنىڭ جانە تۋىستارىنىڭ اتى اتالماعانى جونىندە تۇسىنىكسىز ءبىر نارسەلەردى ايتقانداي بولدى. بىراق ماسەلە تۋىسى دەپ كىمدى تانيتىنىمىزدا. اۋەلى ساراي قۇداسى شامالوۆتىڭ اتىندا بولدى. كەيىن “بينوم” فيرماسىنا ءوتتى. ال ونىڭ يەسى – روتەنبەرگتىڭ ادامى [الەكساندر] پونومارەنكو. قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءبارى “اكتسەپت” فيرماسىنان. ال ول فيرما ءپۋتيننىڭ نەمەرە ءىنىسى ميحايل شەلوموۆقا تيەسىلى. پۋتين ونى ءومىر بويى ماپەلەپ كەلەدى.

“ساراي كىمدىكى؟” دەگەن سۇراققا تولىققاندى جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن ول جاقتا شامالوۆتىڭ، ودان كەيىن شەلوموۆتىڭ، سوسىن روتەنبەرگتىڭ قالاي پايدا بولعانى، ۇشۋ تىيىم سالىنعان ايماقتىڭ قايدان شىققانى، ءپۋتيننىڭ “وليمپيا” جانە “شەللەست” دەيتىن ياحتالارى ول جاقتا نە ىستەپ جۇرگەنى، ءساندى ومىرگە اقشانىڭ قايدان الىنعانى جونىندەگى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ كەرەك. بۇل سۇراقتارعا ۆلاديمير پۋتين بەلگىلى سەبەپتەرمەن جاۋاپ بەرە المايدى.

رەسەي تەلەارنالارىندا كورسەتىلگەن رەپورتاجدارعا كەلەر بولساق، ولار اقىماقتارعا ارنالعان. جوندەۋ جۇمىستارىن، پەرفوراتورمەن ۇگىتىلگەن سىلاقتاردى كورسەتتى. ال مۇنىڭ ءبارى قۇرىلىسى جاڭادان باستالعان “اپارت قوناقۇيى” دەيدى. ال “اپارت قوناقۇيگە” دەيىن نە بولدى؟ Google-دەن ىزدەسەڭىز، جاۋابىن بىردەن تاباسىز.

ۆلاديمير پۋتين مەن اركادي روتەنبەرگ.

ۆلاديمير پۋتين مەن اركادي روتەنبەرگ.

ال روتەنبەرگ… ول ءپۋتيننىڭ باۋىرى ىسپەتتى. ولار 12 جاستان بىرگە وسكەن. نەۆسكي داڭعىلىنىڭ بويىنا جاقىن جەردە ءوستى. بىراق ولار وزگە عالامشاردان كەلگەندەي: “لەنينگراد كوشەسى مەنى سوققىنى ءبىرىنشى بولىپ جاساۋعا ۇيرەتتى” (ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ 2015 جىلى ايتقان ءسوزى).

“مەنىڭ بالالىق شاعىم – بۇل “قۇم كارەرلەرىنىڭ گەنەرالدارى” ءفيلمى” دەدى ول 2001 جىلى “ۆلاديمير پۋتين. ءومىر مەكتەبى” دەيتىن كىتاپقا بەرگەن سۇحباتىندا.

ال “قۇم كارەرلەرىنىڭ گەنەرالدارى” ءفيلمى نە تۋرالى ەدى. پاناسىز بالالار قاسقىر ءۇيىرىنىڭ ەرەجەسىمەن ءومىر سۇرەدى. رەجيسسەر “ولاردىڭ بويىندا ادامي قاسيەت قالدى ما؟” دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەيدى.

كىسى ءولتىرۋ وپەراتسيالارىنىڭ لوگيكاسى قانداي؟

ازاتتىقتىڭ ورىس قىزمەتى: Bellingcat توبىنىڭ زەرتتەۋلەرى ءپۋتيننىڭ ارنايى قىزمەتتەرى تەررور ادىستەرىن رەسەي اۋماعىندا بولسىن، شەتەلدە بولسىن كەڭىنەن قولداناتىنىن كورسەتتى. بىراق قوعام بۇل جۇمىستىڭ اۋقىمىن دۇرىس تۇسىنبەيتىن سەكىلدى. كەيدە زەرتتەۋگە باعا بەرگەندە، كۇدىكتەر ايتىلىپ جاتىر. “فسب-عا (رەسەي فەدەرالدى قاۋىپسىزدىك قىزمەتى) سولتۇستىك كاۆكازداعى تانىمال ەمەس بەلسەندىلەردى ءولتىرۋدىڭ نە قاجەتى بار؟” دەگەندەي. وسى ارنايى وپەراتسيالاردىڭ اۋقىمى جونىنە نە ويلايسىز؟ ولاردان قانداي دا ءبىر لوگيكانى كورەسىز بە؟

ارتەم كرۋگلوۆ: قاراپايىم ادامداردىڭ الەمىنەن بولەك ۇيىمداسقان قىلمىس الەمى بار. وندا كەز كەلگەن تەرىس قىلىقتىڭ جازاسى ءبىر – ءولىم. اسىرەسە ەگەر ماسەلە باستىققا قۇرمەت تانىتپاۋ جونىندە بولسا.

ال ەندى ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپتىڭ رولىندە فسب-نىڭ ارنايى ماقساتتاعى ورتالىعى (تسەنتر سپەتسيالنوگو نازناچەنيەيا، تسسن) تۇر دەپ ەسەپتەڭىز. بۇل – “تىكەلەي ارەكەتتەرگە” ارنالعان كۇش قۇرىلىمى. وعان “الفا” جانە “ۆىمپەل” ارنايى جاساقتارى، ارنايى وپەراتسيالار باسقارماسى، كاۆكاز جونىندەگى باسقارما جانە تاعى باسقالار كىرەدى.

تسسن-دە “الفا” ساربازدارى بوس ۋاقىتتا بانكتەردى تونايدى، ال “ۆىمپەل” ساربازدارى بيزنەسمەندەردى ءولتىرۋ بويىنشا تاپسىرىس الادى جانە سول ءۇشىن ينتەرپولعا ءتۇسىپ، كەيىن جاڭا پاسپورتپەن گەرمانياعا بارىپ، ساياسي موتيۆ بويىنشا ولتىرە بەرەدى (حانگوشۆيلي ءىسى). تسسن-دە الەكسەي ناۆالنىيدى ۋلاۋشىلار قىزمەت ەتەدى. ولار جاي عانا كىسى ولتىرۋمەن اينالىسپاي، ەكسپەريمەنت جاسايدى. ء“ىزدى جاسىرۋ ماقساتىندا كىسى بىردەن ەمەس، كەيىنىرەك ءولۋ ءۇشىن “نوۆيچوكتىڭ” قانداي دوزاسى كەرەك؟” دەگەندەي. سول سەبەپتى ولاردىڭ گروزنىيعا ءجيى ساپارلاۋى تەگىن ەمەس. تۇتقىندارمەن ەكسپەريمەنتتى باسقا قاي جەردە جاساۋعا بولادى؟

سوۆەتتىك كگب-دا ەشقانداي تسسن بولعان ەمەس. ال “الفا” 7-باسقارمانىڭ (كۇزەت) ءبولىمى رەتىندە بولەك قۇرىلىم بولعان. “ۆىمپەل” سىرتقى بارلاۋعا قاراعان. ول “تىكەلەي ارەكەتتەرگە” جاۋاپتى 8-باسقارماعا قارادى.

“ۆىمپەلگە” ىرىكتەلگەن چەكيست الدىمەن بالاشيحاداعى ديۆەرسانتتار مەكتەبىندە 7 ايلىق وقۋدان وتكەن. سودان كەيىن كۋرسانتتاردىڭ باسىم بولىگىن رەزەرۆكە قويىپ، بۇرىنعى قىزمەتىنە قايتاراتىن. كوزگە تۇسكەندەرىن جاساققا قابىلدايتىن. ال سول “ۆىمپەلدىڭ” وزىندە شەتەلدەگى ناقتى اكتسيالاردى جۇزەگە اسىراتىنداردى ىرىكتەيتىن. ول اكتسيالارعا كىسى ءولتىرۋ، ديۆەرسيا، تەرروريستەرگە قارۋ-جاراق جەتكىزۋ، كگب وكىلدەرىنىڭ اگەنتتەرمەن كەزدەسۋىن ۇيىمداستىرۋ كىردى.

ءپۋتيننىڭ رەسەيىندە ارنايى جاساقتىڭ، سونىڭ ىشىندە كگب ارنايى جاساعىنىڭ كۋلتى قالىپتاستى. جاساقتىڭ [اۋعانستان باسشىسى حافيزۋللا] ءاميننىڭ سارايىن باسىپ الۋ سەكىلدى “ەرلىكتەرى” ءاردايىم ماداقتالادى. تاعدىردىڭ بۇيىرۋىمەن پۋتين 1998 جىلى فسب-نىڭ تسسن-ءى قۇرامىنان قۇرعان جاڭا “ۆىمپەلدىڭ” ادامدارىمەن كەزدەسۋگە تۋرا كەلدى. ولار اۋىر اسەر قالدىردى. الەمگە دەگەن ءامورالدى كوزقاراس، كىسى ولتىرۋگە كەلگەندە “نولدەۋ”، “كومىپ تاستاۋ” دەگەن سوزدەردى قولداناتىن… تازا رەكەتيردىڭ كوزقاراسى: “نەگە تەك ساۋداگەرلەر ءومىر ءسۇرۋى كەرەك، ءبىز دە قالايمىز…”. ارالارىندا الەمدىك ساياسات پەن تاريح تۋرالى پىكىرى بارلارى دا بولدى (ادەتتە جابايى سيپاتتاعى قاستىق تەوريالارى).

رەسەي پرەزيدەنتى بوريس ەلتسين مەن فسب ديرەكتورى ۆلاديمير پۋتين. 1998 جىل.

رەسەي پرەزيدەنتى بوريس ەلتسين مەن فسب ديرەكتورى ۆلاديمير پۋتين. 1998 جىل.

ءسويتىپ 1998 جىلى ەلتسين فسب ديرەكتورى ەتىپ سپورت-قىلمىستىق ورتادان شىققان، 8-بولىمدە جۇمىس ىستەۋ تاجىريبەسى بار ادامدى قويدى. ول ادام بىردەن تسسن-ءدى قۇرىپ، بارلىق كىسى ولتىرۋشىلەردى، ۋلاۋشىلاردى جانە ديۆەرسانتتاردى ءبىر شاتىر استىنا جينادى. كوپ ۇزاماي ول ادام پرەزيدەنتتىككە تالپىنىپ، شەشەنستانداعى سوعىستى اينالدىرىپ، رەيتينگىن كوتەرۋ ءۇشىن ماسكەۋدە ۇيلەر جارىلا باستايدى. ال ونىڭ بيلىك باسىنداعى 20 جىلى ۇنامسىز ادامداردى نەشەتۇرلى قۇيتىرقى امالدارمەن ولتىرۋمەن بايلانىستى داۋلارمەن وتەدى.

مۇنداي قانداي لوگيكا بار؟ مۇندا مافيا لوگيكاسى بار. ءبىر نارسە دۇرىس بولماسا، نولدەي سالادى، سونىمەن بولدى. كەيدە ءتىپتى جاريا تۇردە جاسايدى، باسقالارعا ساباق بولسىن دەيدى.

پۋتين كوشە نارازىلىعىنان قورقا ما؟

ازاتتىقتىڭ ورىس قىزمەتى: پۋتينيزم بىرقاتار ءىرى داعدارىستاردان امان ءوتتى. 2011-2012 جىلدارداعى زەينەتاقى رەفورمالارىنا قارسى نارازىلىق، جەرگىلىكتى بولسا دا كرەمل ءۇشىن اۋىر تيگەن سەرگەي فۋرگالدىڭ قاماۋىنان كەيىنگى كوتەرىلىس. نارازىلىقتى ءار جولى باسىپ وتىردى. قازىر ءبىز سويلەسىپ وتىرعاندا، جاڭا داعدارىس كۇشىنە ءمىندى. ميتينگىلەردىڭ الدىن الۋدا قانداي شارالاردىڭ قابىلدانىپ جاتقانىنا قاراعاندا، بيلىك كادىمگىدەي قورقىپ وتىرعانعا ۇقسايدى. بيلىكتە قورقۋعا نەگىز بار ما؟

ارتەم كرۋگلوۆ: ەلدەن بولەك ءوز الەمىندە ءومىر سۇرەتىن ديكتاتورلىق بيلىك كوشەدەن قورقادى. بۇل – زاڭدىلىق. مەنىڭشە، كوشەدەگى بەلسەندىلىك ارتا بەرەدى. ويتكەنى ادامداردىڭ نارازىلىق بىلدىرەتىن باسقا ورنى جوق: ساياسي كۇرەستىڭ بارلىق زاڭدى جولدارى جابىلدى، جاڭا مافيالىق سيپاتتاعى سوۆەتشىلدەر پايدا بولدى.

رەسەي نارىزىلىعىنا جەتىسپەيتىنى – كوورديناتسيا. NEXTA سەكىلدى ءوز Telegram كانالى نە جالپىعا تانىمال رەسۋرس قاجەت. سونىڭ اينالاسىندا ۇيىمداستىرۋ قۇرىلىمدارىن جاساي بەرۋگە دە بولادى. باتىس دەرجاۆالارى مىنا قىلمىستىق-چەكيستىك رەجيممەن ويناۋدى دوعارىپ، ونىڭ اقشاسىن وزىندە ساقتاۋدى توقتاتادى دەپ ۇمىتتەنەمىن.

سالماقتى سانكتسيالار كەرەك. تەك پۋتين اينالاسىنا قارسى باعىتتالعاندارى ەمەس، سەكتور بويىنشا قاجەت. ماسەلەن، رەسەي مۇنايىنا ەمبارگو. مۇناي سالاسىندا ارتىق ءونىم كوپ. قازىر رەسەي كۇنىنە 5 ميلليون باررەل ەكسپورتتايدى. الەمدىك نارىق [رەسەي مۇنايىنسىز] ءومىر سۇرە الادى، ونىڭ ورنىن باسقا ەلدەر وپ-وڭاي جابا الادى. ال رەسەي حالقىنا ول مۇناي ەشقانداي پايدا جوق، بارلىعى پۋتين مەن ونىڭ ادامدارى جانە ولاردىڭ زەڭ باسقان سارايلارىنا كەتىپ جاتىر.

ازاتتىق راديوسى ورىس قىزمەتىنىڭ باس رەداكتورى دميتري ۆولچەكتىڭ ارتەم كرۋگلوۆتان العان سۇحباتىنىڭ ىقشامدالعان اۋدارماسى.

ازاتتىق راديوسى

Related Articles

  • “گەوساياسات يلەۋىنە ءتۇسىپ قالۋىمىز مۇمكىن”. قازاقستاندا اەس سالۋعا قاتىستى ساراپشى پىكىرى

    ەلەنا ۆەبەر اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋ جانە پايدالانۋ ەكولوگيالىق قاتەر جانە توتەنشە جاعدايدا ادام دەنساۋلىعىنا قاۋىپتى عانا ەمەس، وعان قوسا سوعىس بارىسىندا ۋكراينانىڭ زاپوروجە اەس-ىندەگى بولعان وقيعا سياقتى بوپسالاۋ قۇرالى دەيدى الەۋمەتتىك-ەكولوگيالىق قوردىڭ باسشىسى قايشا اتاحانوۆا. ول مۇنىڭ ارتىندا كوپتەگەن پروبلەما تۇرعانىن، قازاقستاندىقتارعا اەس سالۋ جونىندەگى رەفەرەندۋم قارساڭىندا بىرجاقتى اقپارات بەرىلىپ، وندا تەك پايدالى جاعى ءسوز بولىپ جاتقانىن ايتادى. ساراپشى اەس-ءتىڭ قاۋپى مەن سالدارى قانداي بولاتىنى جايىندا اقپارات وتە از دەپ ەسەپتەيدى. گولدمان اتىنداعى حالىقارالىق ەكولوگيالىق سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، بيولوگ قايشا اتاحانوۆا – رادياتسيانىڭ ادامدارعا جانە قورشاعان ورتاعا اسەرىن شيرەك عاسىردان استام زەرتتەپ ءجۇر. ول بۇرىنعى سەمەي پوليگونىندا جانە وعان ىرگەلەس جاتقان اۋدانداردا زەرتتەۋ جۇرگىزگەن. قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گەنەتيكا كافەدراسىندا وقىتۋشى بولعان.

  • “قازاقستان دۇرىس باعىتتا”. دەكولونيزاتسيا، ۋكرايناداعى سوعىس جانە قاڭتار. بالتىق ەلشىلەرىمەن سۇحبات

    دارحان ومىربەك بالتىق مەملەكەتتەرىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلەرى (سولدان وڭعا قاراي): يرينا مانگۋلە (لاتۆيا), ەگيديۋس ناۆيكاس (ليتۆا ) جانە تووماس تيرس. سوۆەت وداعى ىدىراي باستاعاندا ونىڭ قۇرامىنان ءبىرىنشى بولىپ بالتىق ەلدەرى شىققان ەدى. ءوزارا ەرەكشەلىكتەرى بار بولعانىمەن، سىرتقى ساياساتتا بىرلىگى مىقتى لاتۆيا، ليتۆا جانە ەستونيا مەملەكەتتەرى ناتو-عا دا، ەۋرووداققا دا مۇشە بولىپ، قازىر كوپتەگەن ولشەم بويىنشا الەمنىڭ ەڭ دامىعان ەلدەرىنىڭ قاتارىندا تۇر. رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرگەندە كيەۆتى بار كۇشىمەن قولداپ، تاباندىلىق تانىتقان دا وسى ءۇش ەل. سوعىس باستالعانىنا ەكى جىل تولار قارساڭدا ازاتتىق بالتىق ەلدەرىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلەرىمەن سويلەسىپ، ەكىجاقتى ساۋدا، ورتاق تاريح، رەسەي ساياساتى جانە ادام قۇقىعى تاقىرىبىن تالقىلادى. سۇحبات 8 اقپان كۇنى الىندى. “بىزدە قازاقستاندى دۇرىس بىلمەيدى” ازاتتىق: سۇحباتىمىزدى بالتىق ەلدەرى مەن قازاقستان اراسىنداعى ساۋدا قاتىناسى

  • اقش سەناتى ۋكرايناعا قارجىلاي كومەك قاراستىرىلعان زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى

    اقش كونگرەسى.  اقش سەناتى 13 اقپاندا ۋكراينا، يزرايل جانە تايۆانعا 95 ملرد دوللار بولاتىن قارجىلاي كومەك بەرۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى. سەناتتا دەموكراتتار باسىم ورىنعا يە. ەندى زاڭ جوباسىن رەسپۋبليكالىق پارتيا باسىم وكىلدەر پالاتاسى قارايدى. وكىلدەر پالاتاسىندا جوبانىڭ زاڭ ستاتۋسىن الۋعا مۇمكىندىگى از دەگەن بولجام دا ايتالادى. پرەزيدەنت-دەموكرات دجو بايدەن ءبىراز ۋاقىتتان بەرى ەكى پالاتانى ۋكراينا مەن اقش-تىڭ ءۇندى-تىنىق مۇحيت اۋماعىنداعى سەرىكتەستەرىنە كومەك بەرۋدى جىلدامداتۋعا شاقىرىپ كەلەدى. ۋكراينا بيلىگى باستى وداقتاسى اقش-تان قولداۋ ازايعان تۇستا قارۋ-جاراق جەتپەي جاتقانىن بىرنەشە رەت مالىمدەگەن. ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكي بۇگىن، 13 اقپاندا اقش سەناتىنىڭ بۇل زاڭ جوباسىن ماقۇلداعانىنا العىس ايتتى. قۇجاتتا كيەۆكە 61 ملر دوللار بەرۋ قاراستىرىلعان. “امەريكانىڭ كومەگى ۋكرايناعا بەيبىت ءومىردى جاقىنداستىرىپ، الەمدىك

  • اقش سەناتى ۋكراينا مەن يزرايلگە كومەك بەرۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى

    ازات ەۋروپا / ازاتتىق راديوسى اقش سەناتى ۋكراينا مەن يزرايلگە 118 ميلليارد دوللار قوسىمشا قارجى كومەگىن بەرۋ تۋرالى ەكى پارتيا ۇسىنعان زاڭ جوباسىن جانە اقش-تىڭ وڭتۇستىك شەكاراسىن نىعايتۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى. بىلتىر قازان ايىنان بەرى جالعاسىپ كەلە جاتقان “ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە بايلانىستى قوسىمشا قارجىلاندىرۋ تۋرالى” داۋعا نۇكتە قوياتىن كومپروميستىك ءماتىن اقش سەناتىنىڭ سايتىنا شىققان. زاڭ جوباسى بويىنشا، سەناتورلار 60 ميلليارد دوللاردى ۋكراينانى قولداۋعا، 14 ميللياردتى يزرايلگە كومەككە، 20 ميللياردتان استام دوللاردى اقش-تىڭ مەكسيكامەن شەكاراسىن قاۋىپسىزدەندىرۋگە، شامامەن بەس ميللياردتى اقش-تىڭ تىنىق مۇحيت ايماعىنداعى سەرىكتەرىن قارجىلاندىرۋعا، ەكى جارىم ميللياردقا جۋىق دوللاردى “قىزىل تەڭىزدەگى” وپەراتسيانى قولداۋعا، تاعى دا سونداي قارجىنى اقش-تىڭ ورتالىق قولباسشىلىعىنا ءبولۋدى جوسپارلاعان. اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن كونگرەسستەن ۋكراينا، يزرايل جانە تايۆانعا

  • ماسكەۋ توقاەۆتان پريگوجيننىڭ بۇلىگىن باسۋعا كومەكتەسۋدى سۇرادى ما؟

    ەلنۇر ءالىموۆا قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ جانە رەسەي باسشىسى ۆلاديمير پۋتين. بۇل اپتادا باتىس باسىلىمدارى ماۋسىم ايىندا «چۆك ۆاگنەردىڭ» جەتەكشىسى ەۆگەني پريگوجيننىڭ اسكەري بۇلىگى كەزىندە رەسەي قازاقستاننان كومەك سۇراعانىن، بىراق پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ودان باس تارتقانىن جازدى. سونىمەن قاتار استانا مەن انكارا اسكەري سالاداعى سەرىكتەستىكتى كۇشەيتىپ، 2024 جىلى ەلدە درون شىعارا باستايتىنىنا توقتالدى. بۇدان بولەك ورتالىق ازيا باتىس ەلدەرى ءۇشىن نە سەبەپتى ماڭىزدى ايماققا اينالعانىن تالدادى. قازاقستان مەن تۇركيا ANKA درونىن شىعارا باستايدى اقش-تاعى Jamestown قورى قازاقستان مەن تۇركيا اسكەري سەرىكتەستىكتى كۇشەيتىپ جاتقانىنا نازار اۋدارادى. قازاقستان 2024 جىلدان باستاپ ەلدە تۇركيانىڭ Anka دروندارىن شىعارا باستايدى. 28 قاراشا كۇنى قورعانىس مينيسترلىگى درون وندىرەتىن وتاندىق كومپانيانى تاڭداپ جاتقانىن حابارلادى. مالىمدەمەدە تۇركيانىڭ Anka درونى ەلدە

1 پىكىر

  1. Ğaliy Baysimaq

    Bir sõz bar ghoy bir esi tuziw adamdi mình jindi quwalapti deydi. Sõytip ălgi amali qalmaghan adam aytipti: minalardan qutiliwdinh jalghiz jolu bul jindi soudi men de ishiwim kerek dep. Sõytip aman qalipti. Bizdiñ el dăl osinday kùy keship jatqanday kõrinedi. Irgemizdegi imperialar tiyise berse jindi bolmaghanda qaytesiñ

POST YOUR COMMENTS TO Ğaliy Baysimaq (Cancel)

ەلەكتورندى پوشتاڭىز سىرتقا جاريالانبايدى. بەلگى قويىلعان ءورىستى تولتىرۋ مىندەتتى *

اتى-ءجونى *

Email *

سايتى

Kerey.kz/كەرەي.كز

ءبىز تۋرالى:

تەل: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz ءتىڭ بۇرىنعى نۇسقاسىن http://old.kerey.kz تەن وقي الاسىزدار!

KEREY.KZ

سايت ماتەريالدارىن پايدالانعاندا دەرەككوزگە سىلتەمە كورسەتۋ مىندەتتى. اۆتورلار پىكىرى مەن رەداكتسيا كوزقاراسى سايكەس كەلە بەرمەۋى مۇمكىن. جارناما مەن حابارلاندىرۋلاردىڭ مازمۇنىنا جارناما بەرۋشى جاۋاپتى.

سايت ساناعى: