Жүгіртпелер
 |  |  |  | 

Көз қарас Руханият Саясат

Қазақ тілін техникалық тілге айналдыруға мемлекет тарапынан қойылып жатқан кедергілер жөнінде

<span>kerey.kz</span>kerey.kz
 |  Jun 23, 2022
288852478_1019285865398059_4043605089287450163_nҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі – МИИР РК Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитеті үш жылдан бері қазақ тіліне ауыса алмай келеді. Quanysh Ádilhanuly тарапынан мың хат жазылған. Оған «қарастырамыз, саралаймыз, ойластырамыз, пилоттық қылып жасаймыз» деген мың жауап келді. Бірақ мәселе сонымен шешілмей қалды.
Әңгіме мемлекет тарапынан қаржыландыратын құрылыс жобаларының (ПСД) қазақ тілінде жасалуы туралы болып отыр. Қазір оның барлығы тек бір тілде – орысша жасалады. Себеп – тапсырыс беруші тарапынан ондай талап жоқ. Бір қызығы, жобаны жасау үшін қажетті Қазақстан Республикасының Құрылыс нормалары, Құрылыс Ережелері және басқа да мемлекеттік стандарттар мен техникалық талаптардың, нормативті-техникалық құжаттардың толық қазақша нұсқасы бар. Қазақ тілді инженерлер мен басқа да техникалық мамандар жетіп артылады.
Талап болса, біздікілер ағылшынша да, қытайша да дайындап беретінін көріп жүрміз. Мысалы, еліміздің батыс өңірлерінде мұнай өндіретін ТШО, NCOC, KPO сияқты шетелдік компаниялардың жобалары міндетті түрде ағылшын тілінде жасалады. Себебі, олар сондай талап қояды. Ал біздегі қытай компаниялары құрылысқа тапсырыс бергенде жобаны қытай тіліне аудартуды міндеттейді. Ол да оп-оңай орындалып жүр. Бірақ біздің мемлекетке неге өзі қаржы бөліп отырған жобаның қазақша нұсқасы керек емес?
Құрылысшылар тарапынан да, депутаттар тарапынан да Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитетіне екі жылдан бері үздіксіз хаттар жолданып, талап-өтініш қойылып жатса да, Комитет шын мәнінде хаттарға жауап қайтарып қана, өзін-өзі алдап келгені анықталды. Олар берген жауабында “жобалауға қажет отандық SANA компьютерлік бағдарламасын қазақшалау үшін оның әзірлеушілерімен жұмыс жасап жатырмыз” деп жазған. Ал шын мәнінде, сол бағдарлама әзірлеушілері бұл сұрақпен оларға Комитеттен ешкімнің хабарласпағанын айтып, ақырында ұят болып қалды.
Қазақ тілін құрылысты жобалауға кіргізейік, тілдің техникалық әлеуетін дамытайық деген азаматтар Комитетке хат жазуда, ұсыныс білдіруде. Комитет оған «отписка» жасап қана жауап беруде. Солай өмір де, уақыт та асықпай өтіп бара жатыр.
Бұл жерде бір қызығы – «Естуші мемлекет» концепциясы бұзылмай, орындалып отыр. Себебі мемлекет естіп отыр. Ол осы хаттарды оқып отыр. Одан басқа не керек?

Related Articles

  • ОА қорғанысқа қаржыны не себепті арттырды? Каспийден Украинаға зымыран ұшырған Ресей суды ластап жатыр ма?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Елнұр ӘЛІМОВА Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Өзбекстан және Әзербайжан әскері бірігіп өткізген «Бірлестік-2024» жаттығуы. Маңғыстау облысы, шілде 2024 жыл. Қазақстан қорғаныс министрлігі таратқан сурет.  Орталық Азия елдері қорғаныс шығынын арттырды, мұның астарында не жатыр? «Қазақстан ауыл шаруашылығы өнімдерін екі есе көп өндіруді жоспарлап отыр, алайда үкімет бұл салада жұмыс күшінің азайғанын есепке алмаған». «Каспий теңізінен Украинаға зымыран ұшырып жатқан Ресей теңіздің экологиялық ахуалын ушықтырып жатыр». Батыс басылымдары бұл аптада осы тақырыптарға кеңірек тоқталды. ОРТАЛЫҚ АЗИЯ ҚОРҒАНЫС ШЫҒЫНЫН АРТТЫРДЫ. МҰНЫҢ АСТАРЫНДА НЕ ЖАТЫР? АҚШ-тағы «Америка дауысы» сайты Украинадағы соғыс тәрізді аймақтағы қақтығыстар күшейген тұста Орталық Азия елдері қорғаныс саласына жұмсайтын ақшаны арттырғанына назар аударды. Бірақ сарапшылар мұндай шығын тұрақтылыққа септесетініне күмән келтірді. Стокгольмдегі бейбітшілікті

  • Герб ауыстыру мәселесі немесе «терістеу синдромы» қалай пайда болды?!

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Еліміздің гербін ауыстыру туралы Президенттің ұсынысы (о баста ұсыныс суретші-дизайнер мамандардан шыққан сияқты) тұтас қоғамда болмағанмен, әлеуметтік желілерде әжептәуір қарсылық тудырды. Бірақ, байыптап қарасақ, бұл қарсылықтың қазіргі гербтің қазақ үшін ерекше қастерлі немесе эстетикалық тұрғыдан мінсіз болуына еш қатысы жоқтығын аңғарасыз. Соңғы уақыттары, ауыр індетпен қатар келген қаңтар трагедиясынан бастап, халық айтарлықтай күйзеліске ұшырады. Қазақстанның еркінен тыс, соғысқа, басқа да себептерге байланысты болып жатқан экономикалық қиындық салдарынан халықтың әл-ауқаты төмендеді. Осының бәрі қазір қоғамда байқалып қалған «терістеу синдромына» түрткі болды. «Терістеу синдромы» – дұрысты да бұрысқа шығаратын, қандай бастамаға болсын қарсы реакция шақыратын құбылыс. Әлеуметтік психологияны зерттеушілердің пайымдауынша, осы құбылысты барынша күшейтіп тұрған фактор – әлеуметтік желілер. Яғни, алдағы уақытта

  • Үздік ойдың үзінділері

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Үздік ойдың үзінділері Арма әлеумет! Мен қазір таза академиялық ғылыми ортада жүрмін. Өзімнің неше жыл бойы жинаған білімімді, оқыған оқуымды, шетелдік тәжірибемді, интеллектуалды қарым-қабілетімді шынайы қолданатын қара шаңырақтың ішінде жүрмін. Алматының бәрінен бөлек мәдени ортасы ерекше ұнады. Алматы қала мен дала дейтін екі ұғымның түйіскен әдемі ортасы екен. Ойлап көрсем мен бақытты перезент, бағы жанған ұрпақ екенмін. Әкем тұрмыс пен жоқшылық, жалғыздықтың тауқыметін әбден тартып еш оқи алмадым, небәрі үш ай оқу оқыдым-, деп менің оқуымды бала күнімнен қадағалады, шапанымды сатсам да оқытам деп барын салды. Ал мектепте бақытты шәкірт болдым. Маған дәріс берген ұстаздарым кілең дарынды, қабілетті кісілер болды. Университетте және шетелде мен тіптен ерекше дарын иелеріне шәкірт болдым.

  • Самат Әбіш қалай “сүттен ақ, судан таза” болып шықты?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Азаттық радиосы Саясаттанушы Досым Сәтпаев ҰҚК төрағасының бұрынғы бірінші орынбасары, экс-президент Нұрсұлтан Назарбаевтың немере інісі Самат Әбішке шыққан үкім “Қазақстандағы режим болашақты ойламайтынын көрсетті” дейді қазақстандық саясаттанушы Досым Сәтпаев. Сарапшының пайымдауынша, билеуші “элита” жеке істерімен және тасадағыкелісімдермен әуре болып жатқанда елде тағы бір жаңа әлеуметтік жарылысқа әкелуі мүмкін факторлар күшейіп келеді. СаясаттанушыРесей өзінің экономикалық мүдделері мен геосаяси жоспарларын кеңінен жүзеге асыру үшін Қазақстанның ішкі саясатына тікелей әсер етуге тырысып жатуы мүмкін деп те топшылайды. ПУТИН “ҚАУІПСІЗДІК КЕПІЛІ” МЕ? Азаттық: Сонымен ұзақ демалыс алдында осындай үлкен жаңалық жарияланды. Мейрам алдында, 19 наурызда қазақстандықтар мәжіліс депутатының постынан Самат Әбішке шыққан үкім жайлы білді. Мұның бәрінің байланысы бар ма әлде кездейсоқтық па? Досым Сәтпаев: Әңгімені бұл істің құпия

  • Христиан миссионерлерінің құмдағы іздері

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz

    Орыны: Қашқар қ-сы; Жылы: 1933 ж; Аты-жөні: Қабыл Ахонд; Діні: христиан; Түсініктеме: Бұл жігіттің кейінгі есімі Қабыл Ахонд, христиан дінін қабылдаған алғашқы ұйғыр. Кейін діни сеніміне байланысты өлтірілген. Сурет еуропадағы миссионерлік музей архивінде сақтаулы. Аталған музейде жүздеген христиан ұйғыр өкілдерінің суреті сақталған. 1930 жылдары христиан ұйғырларына тұрғылықты мұсылмандар мен әкімшілік билік тарапынан қысым көрсетіле бастаған соң бір бөлімі миссионерлерге ілесіп еуропа елдеріне “һижраға” кетті. Алқисса Христиан әлемінің Қашқарияға баса мән беруі әсіресе Яқұп Бек мемлекеті кезеңінде жаңа мүмкіндіктерді қолға келтірді. 1860-70 жж. Қашқарияның Цин империясына байланысты көңіл күйін жақсы пайдаланған Христиан әлемі Үндістан мен Тибет арқылы Қашқарияға мәдени ықпалын жүргізе бастады. Олардың мақсаты бұл аймақты Ресей империясынан бұрын өз ықпалына

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: