|  |  |  | 

Көз қарас Руханият Саясат

Қазақ тілін техникалық тілге айналдыруға мемлекет тарапынан қойылып жатқан кедергілер жөнінде

288852478_1019285865398059_4043605089287450163_nҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі – МИИР РК Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитеті үш жылдан бері қазақ тіліне ауыса алмай келеді. Quanysh Ádilhanuly тарапынан мың хат жазылған. Оған «қарастырамыз, саралаймыз, ойластырамыз, пилоттық қылып жасаймыз» деген мың жауап келді. Бірақ мәселе сонымен шешілмей қалды.
Әңгіме мемлекет тарапынан қаржыландыратын құрылыс жобаларының (ПСД) қазақ тілінде жасалуы туралы болып отыр. Қазір оның барлығы тек бір тілде – орысша жасалады. Себеп – тапсырыс беруші тарапынан ондай талап жоқ. Бір қызығы, жобаны жасау үшін қажетті Қазақстан Республикасының Құрылыс нормалары, Құрылыс Ережелері және басқа да мемлекеттік стандарттар мен техникалық талаптардың, нормативті-техникалық құжаттардың толық қазақша нұсқасы бар. Қазақ тілді инженерлер мен басқа да техникалық мамандар жетіп артылады.
Талап болса, біздікілер ағылшынша да, қытайша да дайындап беретінін көріп жүрміз. Мысалы, еліміздің батыс өңірлерінде мұнай өндіретін ТШО, NCOC, KPO сияқты шетелдік компаниялардың жобалары міндетті түрде ағылшын тілінде жасалады. Себебі, олар сондай талап қояды. Ал біздегі қытай компаниялары құрылысқа тапсырыс бергенде жобаны қытай тіліне аудартуды міндеттейді. Ол да оп-оңай орындалып жүр. Бірақ біздің мемлекетке неге өзі қаржы бөліп отырған жобаның қазақша нұсқасы керек емес?
Құрылысшылар тарапынан да, депутаттар тарапынан да Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері комитетіне екі жылдан бері үздіксіз хаттар жолданып, талап-өтініш қойылып жатса да, Комитет шын мәнінде хаттарға жауап қайтарып қана, өзін-өзі алдап келгені анықталды. Олар берген жауабында “жобалауға қажет отандық SANA компьютерлік бағдарламасын қазақшалау үшін оның әзірлеушілерімен жұмыс жасап жатырмыз” деп жазған. Ал шын мәнінде, сол бағдарлама әзірлеушілері бұл сұрақпен оларға Комитеттен ешкімнің хабарласпағанын айтып, ақырында ұят болып қалды.
Қазақ тілін құрылысты жобалауға кіргізейік, тілдің техникалық әлеуетін дамытайық деген азаматтар Комитетке хат жазуда, ұсыныс білдіруде. Комитет оған «отписка» жасап қана жауап беруде. Солай өмір де, уақыт та асықпай өтіп бара жатыр.
Бұл жерде бір қызығы – «Естуші мемлекет» концепциясы бұзылмай, орындалып отыр. Себебі мемлекет естіп отыр. Ол осы хаттарды оқып отыр. Одан басқа не керек?

Related Articles

  • “Путин оңбай қателесті”. Байденнің Киевке сапары жайлы не белгілі?

    Азаттық радиосы АҚШ президенті Джо Байден (сол жақта) мен Украина басшысы Владимир Зеленский (оң жақта) Киевтегі Михайлов шіркеуінде. 20 ақпан, 2023 жыл.  АҚШ президенті Джо Байден Украинадағы соғыстың бір жылдығы қарсаңында Киевке барды. Оның Украинаға сапары бұған дейін хабарланбаған. Байденнің Киевке сапарының анық-қанығы. БАЙДЕННІҢ ХАБАРЛАНБАҒАН САПАРЫ  20 ақпанда түс ауа Байден мен Украина президенті Владимир Зеленскийдің Киевтегі Михайлов шіркеуінде жүрген суреттері тарай бастады. Украиналық басылымдар АҚШ президенті шіркеуге соғыста қаза болған украиндердің рухына тағзым етуге барғанын жазды. Кейін Зеленский Telegram-дағы арнасында “Джо Байден, Киевке қош келдіңіз! Сіздің сапарыңыз – Украина халқына өте үлкен қолдау” деп алғыс білдірді. Кейін Байденнің өзі де Киевке Украина президентімен кездесуге келгенін растады. Байден (сол жақта)

  • “Қырымды жаз аяғына дейін азат етуге болады”. АҚШ-тың экс-генералы Бен Ходжесбен сұхбат

    Настоящее время Украина сарбазы минометтан атқылап жатыр. Бахмут, 15 ақпан, 2023 жыл. АҚШ-тың Еуропадағы әскерін басқарған генерал Бен Ходжес “Настоящее время” телеарнасына берген сұхбатында Путиннің ядролық қару қолданбайтынын, Батыс бұл қатерді әсірелеп жібергенін айтты. Оның сөзінше, Украина Қырымды жаздың аяғына дейін азат етуі ықтимал, ал Ақ үй Украина күштерінің Қырымдағы Ресей объектілерін атқылауына “енді қарсы емес екенін” білдіріп отыр. “Настоящее время”: Генерал Ходжес, The Washington Post газетінде жарық көрген мақалаға қарағанда, АҚШ Украинаға “соғыста екінші шешуші сәт басталып жатыр” деп ескерткен. Сіз бұл көзқарасқа келісесіз бе?   АҚШ-тың Еуропадағы әскерін басқарған генерал Бен Ходжес. Бен Ходжес: Сіз ЦРУ директоры Бернс мырзаның сөзін айтып отырған боларсыз. Алдағы алты айдың соғыс үшін аса маңызды

  • “Украинаға әскери ұшақ беруге қашан Батыстың батылы жетеді?” Британ маршалы Грег Бэгвеллмен сұхбат

    Важа ТАВБЕРИДЗЕ Румыниядағы әскери базадан ұшып бара жатқан америкалық F-16 әскери ұшағы. Бейтарап сурет. Бұрын Украинаға әскери танк беру мәселесі айтыс тудырып келсе, енді әскери ұшақ туралы пікірталас болып жатыр. Ұлыбритания біріккен корольдігі әскери әуе күштерінің бұрынғы қолбасшысы, авиация маршалы Грег Бэгвелл Азаттықтың Грузин қызметіне берген сұхбатында Ресей авиациясының осал жағы жайлы, Украина Батыстан әскери ұшақ алса, жағдай қалай өзгеруі мүмкін екенін айтып берді. Ресей басқыншылығына қарсы күресіп жатқан Украинаның әскери әуе күштері көбіне совет кезінен қалған МиГ ұшақтарын пайдаланады. Киев Батыс елдерінен бірнеше рет әскери жойғыш ұшақ сұраған. Бірақ АҚШ та, Ұлыбритания да әзірше көнбей отыр. Олар соғысты ушықтырып жіберуден қауіптенетінін алға тартып, басқаша әскери көмек беруді жөн көреді.

  • Министрлік Сарышағанда зенит ракетасы бөлімшелерінің ұрыс атыстары өткенін хабарлады

    Сарышағандағы әуе шабуылынан қорғаныс жаттығуы. Қазақстан қорғаныс министрлігі таратқан сурет. Ақпан, 2023 жыл.  Қазақстан қорғаныс министрлігі 2 ақпанда Ресей жалға алған Сарышаған полигонында әуе қорғаныс күштерінің зенит ракетасы бөлімшелері ұрыс атысы қимылдарын өткізгенін хабарлады. Жаттығудың негізгі мақсаты “жеке құрамның әскери және азаматтық инфрақұрылым нысандарына жасалған әуе шабуылдарына тойтарыс беру дайындығын тексеру” деп айтылады. Қорғаныс министрлігінің хабарлауынша, “қолданыстағы қазіргі заманғы зенит ракетасы кешендері цифрлық радиолокациялық станциялармен жабдықталған”. Министрліктің хабарламасында ракета кешенінің аты аталмайды. Алайда хабарламадан ресейлік “Бук” кешені сыналып жатқаны байқалады. Ақпаратқа қарағанда, радиолокациялық барлау қызметі “ұшақ және ракетатектес” дрондарды анықтағаннан кейін жауынгерлер дайын емес позицияларға жылжыған. “Кешендер өрістетіліп, шартты қарсыластың құралдары жойылған”. “Заманауи зенит ракетасы кешендерінің көмегімен біз нақты уақыт режимінде

  • “Украин болсам, орыстардың шабуылдағанын күтер едім”. Лоуренс Фридманмен сұхбат

    Важа ТАВБЕРИДЗЕ “Қазір Путин үшін Украинаны мемлекет ретінде жойып жіберу маңызды сияқты” дейді Ұлыбритания тарихшысы Лоуренс Фридман. Суретте: Ресей президенті Владимир Путин (ортада) қорғаныс министрі Сергей Шойгу (оң жақта) мен бас штаб жетекшісі Валерий Герасимовтың ортасында тұр. Ұлыбритания тарихшысы Лоуренс Фридман халықаралық қатынастар, сыртқы саясат пен стратегия тақырыбын зерттейді. Ол қырғиқабақ соғыс, ядролық текетірес, Украинадағы соғыстың шығу тарихы мен барысы туралы академиялық еңбектер жазған. Азаттықтың Грузин қызметі тарихшымен сөйлесіп, тараптардың жеңіске жету және Путиннің ядролық қару қолдану ықтималдығы туралы сөйлесті.  Сэр Лоуренс Фридман бүкіл өмірін соғыс пен дипломатияны зерттеуге арнаған. Британ тарихшысы халықаралық қатынастар, сыртқы саясат және стратегия бағытында зерттеулер жүргізеді. Қырғиқабақ соғыс, ядролық текетірес, әскери операция жүргізу саясаты туралы

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: