|  |  | 

Suretter söyleydi Tarih

Çuncindegi kezdesu

Tarihi suret428382555_2838186846344884_7985662961388026938_n
Uaqıtı: 28 tamız 1945 j.;
Orını: Çuncin (重慶) q-sı;
Tüsinikteme: Tarihi surette AQŞ-tıñ qıtaydağı ökiletti elşisi Patrik Herli jäne Qıtay prezidenti Çan Kayşi men QKP törağası Mao.
Çuncindegi kezdesu kezinde dialogqa kele bastağan qıtaylıq partiya ökilderi alpauıt el AQŞ pen Sovet Odağınıñ “qıtay sayasatın” jaña dağdarısqa äkeldi. Köriniste azamattıq soğıstı toqtatıp bükilqıtaylıq mäseleni şeşu bolğanımen ülken qastandıqtıñ bası sodan bastaldı.428246391_2838211279675774_7425777896323122375_n
Alpauıt taraptar qıtay kartasın özgertetin jaña dialogtardı qızu talqılap jatqanda Şığıs Türkistan aumağında bir uaqıtta üş birdey uaqıtşa ükimet ömir sürdi. Olar:
Birinşi, otstavkadağı Şen Şicay klanı;
Ekinşi, Vu Çjunsinnıñ uaqıtşa ükimeti;
Üşinşi, Şığıs Türkistan uaqıtşa ükimeti.428263494_2838211253009110_8762311155556471009_n
AQŞ-tıñ qıtaydağı ökiletti elşisi Patrik Herli Şığıs Türkistan aumağın nazarğa ala otırıp AQŞ-tıñ Ürimjidegi ökiletti konsulına jäne konsuldıq sırtqı barlau qızmetine arnayı tapsırma berdi. Sonıñ negizinde AQŞ-tıñ resmi ökilderi Altay, Şäueşek jäne İle men Erenqabırğa aymaqtarın erkin aralap aymaqtanu jäne äleumettanu twrğısınan köp zertteu jürgizdi.426988683_2838211239675778_3877995177537592854_n
Osı is-qimıl ayasında CIA-dıñ Şığıs Türkistan turalı aqparattıq bazası qalıptastı. AQŞ jurnalisteri men sırtqı barlau qızmeti mamandarı aymaqtardı jasırın aralap aqparat jinadı jäne strategiyalı saraptamalar jasadı. Aldağı uaqıtta CIA materialdarın sizderge jariyalaytın bolamın.428361863_2838186769678225_2858674685311573967_n
Sol materialdardıñ işinde AQŞ-tıñ qıtaydağı ökiletti elşisi Patrik Herlidiñ özi dayındağan raport qwjattarı da bar. Ol materialdarda P.Herli Şığıs Türkistan wlt-azattıq qozğalısın köbirek nazarğa ala otırıp är is-qimıldı barınşa ob'ektivti taldap otırğan. Sonımen birge Ürimjiden jetkizilgen aqparattıq derekterdiñ bazasın dayındap Sovet Odağınıñ aymaqtağı köñil küyin tekserip AQŞ twrğısınan ne isteu kerektigin naqtılaytın pikirler berip otırğan.
Eldes ORDA
13.02.2024

Related Articles

  • Qazaq-joñğar din üşin soğıspağan!

    Qazaq-joñğar din üşin soğıspağan!

    Qazaq-joñğar din üşin soğısqan degender mına derekke süyense kerek: 1691 jılı 6 aqpanda Irkutsk qalasında Joñğar hanı Galdan Boşogtu (moñğol. Galdan Boşigt; Qalm. Galdan-Boşigt; 1644 – 1697) elşileriniñ Qazaq handığı turalı äñgimesi. «…Şabarmandar: «Osıdan on jılday bwrın olar, Qalmaq Buşuhtu hanı men Kazak Ordası, dini ärtürli bolğan. Buşuhtu han qalmaqtarmen jäne basqa da orda müşelerimen birge Dalay-lamağa senedi, al kazak ordası äsirese Mwhametke Qırımdıq jolmen senedi, bwsurmandıq jolmen sündetteledi. Al Buşuhtu han Kazak Ordasına onımen, qalmaq Buşuhtu hanımen jäne Ordanıñ basqalarımen bir Dalay Lamağa birigip buddağa sensin dep jiberdi. Sondıqtan da olarmen janjal tuındadı, öytkeni olar qalmaq jolımen Dalay-lamağa sengisi kelmedi, osınıñ saldarınan ülken şayqastar bolıp, Buşuhtu han olardıñ köptegen

  • Urañhay tañbaları

    Urañhay tañbaları

    Bwl qoljazba pol'yak tekti orıs zertteuşisi G.E. Grumm-Grjimaylonıñ 1903 jılı Tuva men Batıs Moñğoliyağa jasağan ekspediciyası barısında jazğan kündeliginen alındı. Jazbada Urañhay tañbaları berilgen. Olardıñ qaydan alınğanı jäne atauları jazılğan. Joşı Wlısı tañbalarımen wqsastıq bayqaladı Qajımwrat Tölegenwlı

  • Jin Noda: Qazaq handarı men Cin' imperiyasınıñ baylanısı tım tereñ

    Jin Noda: Qazaq handarı men Cin' imperiyasınıñ baylanısı tım tereñ

    Ötken jılı qolıma Tokio şet tilder universitetiniñ professorı Jin Nodanıñ «Resey men Cin imperiyaları arasındağı Qazaq handıqtarı: XVIII-XIX ğasırlardağı Ortalıq Euraziya halıqaralıq qatınastarı» attı zertteu eñbegi tüsti. Öz tarihımızğa qatıstı bolğan soñ, bir demmen oqıp şıqtım. Atalğan kitapta qazaq hanı Abılay men özge swltandardıñ Cin imperatorına jazğan hattarı turalı bayandaladı. Jaqında Jin Nodamen habarlasıp, kökeyimizde jürgen swraqtardı qoydıq. – Ğılımi zertteu kitabıñız erte­degi Qazaq-Cin' imperiyası qatına­sın özgeşe tanuğa arnalğan akademiya­lıq eñbek eken. Bwnday zertteuge bet bwruğa ne türtki boldı? – Men Ortalıq Aziyanı zertteu barısında Resey jäne Cin' imperiyası turalı közqarastarda ülken alşaqtıq bar ekenin bayqadım. Osı alşaqtıqtı joyu maqsatında men qazaqtardıñ tarihın reseylik jäne qıtaylıq derekközder negizinde zertteuge kiristim.

  • Doğal şayqası

    Doğal şayqası

    1917 jılı Torğay dalasında ataqtı Doğal şayqası boldı. Bwl Amangeldi Imanov bastağan wlt-azattıq qozğalısındağı eñ iri şayqas sanaladı. Şayqasta Amangeldimen qatar, onıñ jauınger serikteri Ibıray Atambekov, Keyki Kökembaev erekşe erlik körsetti. Doğal şayqası nemese Doğal–Ürpek soğısı – 1916 jılğı wlt-azattıq köterilis kezindegi A. Imanov bastağan Torğay qazaqtarı köterilisşileriniñ Resey Ükimetiniñ jazalauşı otryadına qarsı soñğı soğısı. Şayqas 1917 jılı 22-23 aqpan künderi Doğal qopası men Ürpek qonısı aralığında bolğan. Bwl kezeñde köterilisşilerdiñ negizgi küşi Torğay qalasınan 150 şaqırım qaşıqtıqtağı Batpaqqara eldi mekeniniñ mañındağı Jaldama, Torğay özenderiniñ boyına ornalasqan edi. Al ekinşi böligi Torğay qalasınan 140 şaqırım jerdegi Jılanşıq özeniniñ boyına, üşinşisi qaladan 80 şaqırım qaşıqtıqtağı Perovsk jolınıñ boyında toptastırılğan. Torğaydağı köterilisti

  • Alaştıñ alğaşqı matematikteri

    Alaştıñ alğaşqı matematikteri

    Foto: aikyn.kz Matematika – adamzat örkenietiniñ damuına negiz bolğan irgeli ğılımdardıñ biri. Onıñ bastauın ejelgi Mısır, Vavilon, Ündistan, Qıtay jäne Grekiya örkenietterinen bayqauğa boladı.  Bwl halıqtar matematikalıq bilimniñ alğaşqı jüyelerin qalıptastırıp, arifmetika, geometriya, algebranıñ negizderin qaladı. Keyingi orta ğasırlarda arab-mwsılman älemi matematika ğılımınıñ damuına zor ıqpal etti. Äl-Horezmi, äl-Farabi, Omar Hayyam, Nasireddin Tusi sındı ğalımdar algebra, trigonometriya, sandar teoriyası men astronomiya salalarında jañalıqtar aşıp, keyingi europalıq ğılımğa negiz qaladı. Bwl ürdis türki halıqtarı qonıstanğan aymaqtarğa da äser etti. Qazaq dalasında matematikalıq bilimniñ özindik erekşelikteri boldı. Köşpeli örkeniet twrmıs-tirşiliktiñ qajettilikterine negizdelgen matematikamen tığız baylanısta damıdı. Qazaq halqı astronomiyalıq esepteulerge süyene otırıp, uaqıttı anıqtau ädisterin qoldandı, geometriyalıq principterdi jer ölşeude, qwrılıs saluda,

Pikir qaldıru

Elektorndı poştañız sırtqa jariyalanbaydı. Belgi qoyılğan öristi toltıru mindetti *

Atı-jöni *

Email *

Saytı

Kerey.kz/Kerey.kz

Biz turalı:

Tel: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz tiñ bwrınğı nwsqasın http://old.kerey.kz ten oqi alasızdar!

KEREY.KZ

Sayt materialdarın paydalanğanda derekközge silteme körsetu mindetti. Avtorlar pikiri men redakciya közqarası säykes kele bermeui mümkin. Jarnama men habarlandırulardıñ mazmwnına jarnama beruşi jauaptı.

Sayt sanağı: