|  | 

Әдеби әлем

Мұқағали мен Еркін немесе ауылдың атына кім ие болды .l,

 11 mukagali

Еркін Ібітанов -80Erkin Ibitanov

 

Еркін Ібітанов ауданы немесе Мұқағали мен Еркін туралы баллада

 

Мұқағали мен Еркін немесе ауылдың атына кім ие болды

 

Қарасаз,  Қарасудың  жағасында,

Қос ақын сыр шертіскен жарасуда.

Алады алдындағы ащы дәмнен,

Жыр оқып, әзілдесер арасында.

 

Өр Мұқаң  еркелетіп  Ер інісін,

Дейді ол ауылдағы “көрінісім”.

Менен де  сен мықтысың шынымен де,

Тұрғам жоқ айтып құры көңіл үшін.

 

Мінез  бар жарасатын шын дарынға,

Атақты, мансап-тақты қумадың да.

Сусасам сұлулыққа  сені оқимын,

Сұрапыл  сезім жатар жырларыңда.

 

 

 

Айтқандай, алғашқы ұстаз сен емес пе ең,

Баяғы сәт сапарың, өлең есте.

Мақтапсың   Әлекеңе,  Әлнұр ағам,

Оң қабақ танытады маған әсте.

 

Шөлдесем тартып кетем, Әл ағама,

Қарайды баласындай  маған ол да.

Сендердің сенімдерің қанат берер,

Көп дұшпан “итке” мені  балағанда.

 

Сүйейді Хан-Тәңірім, қарлы-шыңдар,

Бәріңе деймін іштей алғысым бар.

Емделем осында кеп сырқатымнан,

Кездерде надандардан  жан қысылған.

 

Жан ұқпас бір ғажайып күйге енемін,

Жарамның табамдағы бірден емін.

Аспандап Алматыма  қайта  оралам,

Сендерден иілмеуді  үйренемін.

 

 

 

Әжемнің  шәлісіндей желбіреген,

Ақша бұлт қол бұлғайтын сол бір Өлең,

Қарасу, бозқараған, Елшенбүйрек,

Жанымдай менің нәзік мөлдірген.

 

Қарасаз қасиеттім Меккедейін,

Сағыныш жырын төгер от көмейім.

Көз жұмсам көлбеңдейді сағым далам,

Аспан тауды  түсімде көп көремін.

Содан да биіктерге беттегенім.

 

Еркін-ау,  жиі  тасыр қан қысымым,

(Өзіңе шын көңілден алғыс інім),

Топырақ өздеріңнен бұйырса екен,

Айтқандай, қайда Әбдіке “сары пұшығым”,

 

Ардақта сол ағаңды періште жан,

Сол менің балалығым алыстаған.

Жетімдерміз жетілген, жылай жүріп,

Тәңірім-ғой  мені оған   табыстаған.

 

 

 

Кездер аз, қарын тойып нан ұстаған,

Сол шақтар алыс емес, таныс саған.

Жетімдерміз Намыспен жетілгенбіз,

Жібермеген есесін, қалыспаған.

 

Жетілдік, ақын  болдық жұртқа әйгілі,

Жамадық жанымызға “бұлт” қайғыны.

Сәби болғым келеді кей сәттерде,

Көңілінде болмайтын құттай мұңы.

 

Аузында алты Алаштың жүр есімім,

Жыр жазу ─ өз-өзіңмен күресуің.

Жанға ләззат, алайда кейбіреудің,

Жаралайды өсегі, тіресуі.

 

Диюы Қарасаздың,  алып күшің,

“Қойшылар” таланттыңды танытты шын.

Еркін-ау, “Аққуым да” арнағам жыр,

Сен менің жырларыма қорықшысың

 

 

 

 

Еркін-ау, ұмытпағын осы күнді,

Жасарсың қасыңа айбат, досыңа үлгі.

Көрерсің  мен өмірден өткеннен соң,

Қарасазға   береді   есімімді.

 

Амал не, ауыл жалғыз, сен де ұлысың,

Ойымның түпкі астарын сезді ме ішің.

Қарсылық танытатын ойың бар ма,

Сырыңның білсем деймін ендігісін.

 

Тұлпарсың  мен секілді сірә, дара,

Жырыңа қол соғамын,  қуана да.

Ауылын   Алматыға  алмастырған,

Сыйларсың  Қарасазды бұл ағаңа.

 

… Ерекең  жайдарлана күлімдеді,

Ғажайып  бұл жүздесу бүгін деді.

Қарасаз ол Сіздікі, түсінсеңіз,

Арманы одан биік ініңдегі.

 

 

 

 

Қуанам ниетіңнің ауғанына,

Дау жоқ, Мұқа, жетесің арманыңа.

Мұқағали ауылы көркейеді,

Ібітанов Еркінің ауданында…

 

Серікжан ҚАЖИ      

kerey.kz

Related Articles

  • АЛАШ ЗИЯЛЫЛАРЫНЫҢ ҮРІМШІДЕН ҚАЙТЫП КЕЛЕ ЖАТҚАНДА

    Болған оқиға ізімен Болған оқиғаның ізімеН…   Алаш жұртының бір емес, бірнеше съезі өтіп, Әлиханның Колчактан беті қайтып, “Енді қайтып тәуелсіз ел боламыз” деп жүрген кез еді. Семй Алаш қайраткерлерінің ордасы еді. Семейде жүрген Ахмет Байтұрсынов бастаған бір топ алашордашылар Қытай шекарасындағы Үрімші қаласына барып, ондағы қазақ жұртының хал жағдайын біліп қайтуға жолға шыққөан. Ол кезде Үрімшінің көбі қазақ еді Үйлері негізінен саздан құйылған. Орта Азияның көп қалаларын еске салғандай. Біраз үлкен кісілер мен жастар Ахаңның төте әліпбиімен кітап газет оқиды. екен. Ахаңды бұрын көрген адамдар да кездесті. Дегенмен, Ахаң Үрімші қазақтарының тәелсіз автономия құру туралы ойлары да жоқтығын байқаған. Соныменг, Үрімші қазағының және Қытайға жақын басқа ұлттардың басты тұрмысы

  • БІР АУЫЛДАҒЫ  ЕКЕУДІҢ ТАҒДЫРЫ

      Жұмат  ӘНЕСҰЛЫ   ( Махаббат туралы әңгіме) “МЕН СЕНЕН БАСҚАНЫ ӨЛГЕНШЕ  КӨРМЕЙМІН ДЕП СЕРТ БЕРІП ЕДІМ ӨЗІМЕ” “ДЕДІ БУЫНЫП ӨЛЕЙІН ДЕП ЖАТҚАН МАЙСА ДЕГЕН ҚЫЗ.. Бұл БАЙТӨБЕ деп аталатын ауыл. БҰРЫН ҮЛКЕН ШАРУАШЫЛЫҚТАРЫ БОЛҒАН.ОҚУ АЯҚТАЛЫП, МЕКТЕП БІТІРУШІЛЕР МЕКТЕПТІҢ ЖАНЫНДАҒЫ АЛМА БАҒЫНДА МЕКТЕП БІТІРУШІЛЕРДІҢ ТОЙЫ МЕН  СЫНЫПТАС ЖАРАС ПЕН МАЙСАНЫҢ ТОЙЫ БІРГЕ ӨТЕІЗІЛЕТІН БОЛҒАН. ЖАРАСТЫҢ ƏКЕСІ ФЕРМЕР, АЗДАП ЕГІСТІГІ БАР. Ал Жараспен біргн оқыған Əміренің əкесі əкімшілікте қызмет жасайды, əрі жеміс өсіреді. БҰЛ ЖАРАС ПЕН МАЙСАНЫҢ ҮЙЛЕНУ ТОЙЫ БАСТАЛАЙЫН ДЕП ЖАТҚАНДА БОЛҒАН ТРАГЕДИЯ. ЖАРАС ПЕН МАЙСА МЕКТЕП БІТІРІП,, ӨЗ СЫНЫПТАСТАРЫМЕН МЕКТЕПТІҢ ЖАНЫНДАҒЫ ҮЛКЕН БАҚТА ҮЙЛЕНУ ТОЙЛАРЫН МЕКТЕП БІТІРУ ТОЙЫМЕН ЖАЛ,ҒАСТЫРМАҚШЫ ЕДІ. МЕКТЕПТІҢ БАҒЫ АЛҚЫЗЫЛ ГҮЛМЕН ЖАЙНАП ТҰР. оҒАН ТҮРЛІ ТҮСТІ ЛАМПАЛАР ҚОСЫЛҒАН. сЫРТЫНАН

  • МӘҢГІ ҚАЗАҚ(ертегі фэнтези) 

    ҚАЗАҚТАРҒА ЖАСАлып жатқан  ҚИЯНАТ КӨП БОЛҒАСЫН, « Мәңгі қазақ» атты әңгіме жазсам деп жүретін едім. Осыдан бір күн бұрын сол әңгіменің сюжетіне келетін түс көржім. Кешеден бері жазуға кіріссем бе деп жүр едім, сәті бұгін түскен сияқты. ЖҰМАТ ӘНЕСҰЛЫ Өте ертеде емес, бүгінде емес, ғылым докторлары Санжар мен Балжан институтта қызмет ететін.Өздерінің лауазымдарына қарай қарапайым екі қатарлы жақсы салынған коттеджде тұрды.Интеллигент адамдар өмірдің қиындықтарына көп мін бере қоймайды ғой, Өмірлері мәнді, жайлы өтіп жатты. Жақсылықта көп күттірген жоқ, Санжар мен Балжан ұлды болып, коттеджде шағын той өтті. Неге екенін қайдам, әке шешелері ақылдасып, ұлдарыныі есімін Аңсар деп атаған. Аңсар ертедегідей тез де өскен жоқ, кеш те өскен жоқ. Тәрбиелі жігіт болып

  • СУ ІШКЕНДЕ ҚҰДЫҚ ҚАЗЫУШЫНЫ ҰМЫТПА

    (23 – әңгіме) БАЙАХМЕТ ЖҰМАБАЙҰЛЫ — Біздің заманда сендерше киімнен-киім таңдайтын жағдай қайда, жамап-жасқап, тон, шалбар кисек те жететін. Сөйтіп жүріп аянбай еңбек еттік. Бүгінгі күн басатын жолды ол кезде айлап жүрдік, тіпті бүгінгідей дүниенің төрт бұрышынан хабар тауып отыратын жағдай қайда? — деген қария немересінің жұмыстың қырын білмей, тік қасық болып өсіп келе жатқанына наразы бейнесін аңғартып, өз өмір кешірмесінен кеңестер қозғаған. Немересі: — Ата, сол дәуірде туған өздеріңіздің сорлы болған тәлейлеріңізден көрмейсіз бе? Оларыңызды бізге айтпаңыз, —демей ме. Ашудан жарыларман болған қария: — Е, ондай болғанда «Ұрпақ үшін бақыт-байлық жаратсам» деп тер төгіп, жан қиып, азып-тозған ата-бабаларың сендерге айыпты болғаны ғой. «Теңдік үшін» деп әкем оққа ұшты. Ал

  • Мұхтар Мағауин: ОРАЛХАНДЫ ДА, ҚҰДАЙЫҢДЫ ДА ҰМЫТҚАН ЕКЕНСІҢ…

    яғни, Д.Исабековты тәубаға түсіру рәсімі Республика президентінің қолынан биік марапат алып, желі көтеріліп тұрған Д.Исабеков, мына біз сияқты пендесіне көңіл бөліп, «Мұхтар Мағауиннің бүкіл позициясы маған ұнамайды» деген түйінді тақырыппен сұхбат беріпті – Nege.kz, 10.ХІ.2022. Бір заманда таныған, білген, енді көзден таса, көңілден өшкен жазарманның, тәрізі, қырық-елу жыл бойы іште булыққан жүрекжарды толғамы. Жарыққа шыққан кезде біз тарихи-танымдық «Алтын Орда» кітабын дендеп, қажетті тынысқа Эрнест Хемингуэйдің ескі жұрты – жылы теңізге бет түзеген едік. Енді міне, екі аптадан асқанда қайрылып соғуға мүмкіндік таптық. Артықша қажеттіліктен емес, әлдебір әуесқой ағайындар дүдәмалда қалмасын деп. Алдымен, айқайлы сұхбатты оқымаған бүгінгі жұртшылық үшін, ең бастысы – Д.Исабеков бауырымыздың мүбәрак есімін кейінгі заманға ұмыттырмай жеткеру

Пікір қалдыру

Электорнды поштаңыз сыртқа жарияланбайды. Белгі қойылған өрісті толтыру міндетті *

Аты-жөні *

Email *

Сайты

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: