Türkiya qazaqtarınan şıqqan alğaşqı qalamger Hasen Oraltaydıñ köş tarihın äñgime etken 1976 jılı jarıq körgen “Qazaq türikteri” attı ataqtı eñbegin student kezimde satıp alıp oqığan edim. Sahaftarda, yağni eski kitap satatın magazinderdi aralaudı jaqsı köremin. Tağı da sonday bir magazinde eski kitaptardı körip otırğanda, atalğan eñbektin 1961 jılı jarıq körgen alğaşqı basılımı közime ottay basıldı. Ärine, eş kidirmesten, aqşasın berip kitaptı satıp aldım.
Kitaptıñ mwqaba betin aşıp işki betke qarağanda basqa bir kütpegen quanıştı jağdaymen betbe bet keldim. Türkiya qazaqtarınıñ köş jetekşilerinen jäne kitaptıñ avtorı Oraltaydıñ äkesi, National Geographic Magazine jurnalınıñ 1954 qaraşa sanında orın alğan at üstindegi aybındı suretinen bükil älem biletin Qalibek Äkimniñ qol tañbası twr eken. (Orayı kelgende ayta keteyin, atalğan jurnaldıñ bir sanın 1980 jıldarda tağı da sahaftarda aralap jürgen satıp alğan edim.) Marqwm Qalibek atamız kitaptı bireuge sıylağan eken de “Qwrmetti Mırza, sizge wsınudı özime abıroy sanaymın. Qalibek Äkim” dep qolın qoyıptı.
Demek kitaptı alğan sıylı bir kisi boldı. Sonda bwl kitap qalayşa eski kitap magazinine tüsti? Mümkin kitap iesi qaytıs bolğan bolu kerek. Kitap qadirin bilmeytin mwragerleri onı eski kitap aluşılarğa satqan sıyaqtı. Bwl endi basqa bir taqırıp.
Qazir meñ üşin eñ mañızdısı osı kitaptıñ meniñ qolıma ötken boluı, men üşin ülken baqıt. Ondağı qol tañba onsız da qwndı kitaptıñ qwnın odan äri arttıruda. Ol tañba, avtordıñ äkesi, kitaptıñ taqırıbına arqau bolğan, tipti bas qaharmanı Qalibek Äkimniñ qolı. Osı orayda Oraltaydı da, Qalibek atamızdı da eske alıp Alladan iman tilep, jatqan jerleri torqa, barğan jerleri wjmaq bolsın deymin.
Äbdiuaqap Qara
Mimar Sinan Körkem Öner Universitetiniñ professorı, tarih ğılımınıñ doktorı
Pikir qaldıru