Жүгіртпелер
 | Қазақ хандығына 550 жыл | 
  • Зуқа батыр 150 жыл

    Алтай өлкесінің Шыңжаңға өз еркінен тыс қосылғанына 100 жыл (1920-2020)

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Jan 27, 2021  |  4,651 views

    1920- жылға дейін Синьцзян мәселесіне Алтай өлкесі қамтылмайтын-ды. Алтай өлкесі 130 жылдай орталық үкіметке жеке қарап келді де, 1919-1920 жж арасындағы ішкі-сыртқы саяси һәм гео-стратегиялық мәселелерге байланысты жеке өлке статусы біржолата жойылған еді. Синьцзян губернаторы Яң-ның қолқа салуымен Алтай өлкесі Синьцзян провинциясының қарауына өтті. Мына әкімшілік карта 1916-1920 жылдар арасында дайындалған. Осы картада Алтай Өлкесі анық көрінеді. Цин империясы құлаған соң билікке келген буржуазиялық үкімет бүкілмемлекеттік құрылтай жиналысын өткізеді сонымен бірге сол жылы уақытша үкіметтің кезектен тыс президент сайлауы өтеді. Осы саяси іс-қимылға Алтай өлкесі жеке ел ретінде қатысқан. Ол туралы кейін айтамыз. 1905, 1908, 1912 жж арасындағы күрделі әкімшілік реформалардан кейін Алтай-Қобда елінде түбегейлі өзгерістер болды. 1914- жылы Құлжа

    1009
  • Зуқа батыр 150 жыл

    Бостандыққа ұмтылған қазақтар

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 28, 2018  |  18,246 views

    Кәшмірдегі атақты Шринагарға кел­ген сол босқындардың арасында бір жылымды өткіздім. Олар Ор­талық Азия топырағын мыңдаған жылдар бойы мекендеп келе жатқан қазақ халқының өкілдері екен. Мені қонақ еткен қайсар рухты үй иелері коммунистік биліктен қашып, Қытайдағы Шың­жаң провинциясынан қоныс аударған, аттың жалында өскен көшпенділердің ұрпақтары еді. Әйелім екеуміз қасіреті мен қасиеті бірдей ұлы көш жолындағы осы халықтың жақын досына ай­налдық. Ұзақ жолға Шыңжаңнан 4000 үй шыққан екен, солардың 350-і ғана Кәшмірге жетіпті. КӘШМІРДЕГІ ӨМІР. Иммигранттардың тағдыры шешілгенге дейін Кәшмір билігі қайырымдылық көрсетіп, оларды Джелам өзені жағасындағы бекініске паналатты. Бастарындағы қасіретке қарамастан, қазақтардың ұнжырғасы түскен жоқ. Бізді құшақ жая қарсы алды, уақыт өте келе бір-бірімізге бауыр басып кеттік. Олармен етене араласып, қазақ

    3402
  • Зуқа батыр 150 жыл

    ТАЛҒАТ КЕҢЕСБАЕВ. ҚАРАҢҒЫ ТҮННІҢ ЖҰЛДЫЗЫ

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Feb 20, 2017  |  8,594 views

    Аңызнама   «Ноқтаға басыңды ілсең, шыға алмайсың…» Шәкәрім …Әлгінде ғана Найзатасқа  иегін сүйеген алып күн еңкейген сайын қынадай қызарып,  биік қарағайлардың арасынан Зуқаның ауылына қарай найзадай қадалып біраз тұрды. Әдемі сурет еді. Бәрін бір бүйірден шыға келген ай сәулесі бұзды. Ақ пен қызыл алмаса алмай кілк-кілк етіп біраз тұрды. Жел де соқпады. Шөп басы да қозғалмады. Бірақ сонау-сонау жартастан іркіт-іркіт боп құйылған ақ шуақ төңіректі билеп алып еді. Ай жарықтық туыпты. Шермиіп-ақ тұр. Ақ сәуле жылжи-жылжи ауыл шетіндегі өзеннің үстінен, әрбір шаңырақтың төңірегінен саумалдай ақтарылып түскен. Үй ішіндегілер әлдеқашан ұйқыға кетсе де оның кірпігі айқаспай қойған. Өзін жайсыз сезінгені сондай, «түу, ертоқымды жастанып далаға жатпаған екенмін-ау» деп бір ойлап қойды.

    1131
  • Зуқа батыр 150 жыл

    ТҮБІ БІР ТҮРКІМІЗ! Ауғанстандағы Хазара түркі халқының мәдени жағдайы

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Dec 12, 2016  |  9,134 views

    ТҮБІ БІР ТҮРКІМІЗ! Ауғанстандағы Хазара  түркі халқының  мәдени жағдайы Ауғанстанда көп халық және түрлі-түрлі ұлттар тұрады, олардың бірі Хазара халқы.Хазаралар түркі халықтарының біреуі және түркі тамыры бар бір халық. Ауғанстанда тұратын хазаралар, бүкіл Ауғанстан халық санының шамамен 25-27 пайзын, және дүние жүзінде шамамен 12-15 миллион адамға жетеді. Олар Ауғанстанда, Иранда, Пәкістанда және т.б. мемлекеттерде тұрады, бірақ олардың көбісі осы 3 мемлекетте өмір сүреді. Хазаралар Ауғанстанда 2000 жылдан бері тұрып келеді және олардың көбісі бір ғасырдан көп Иранда және Пәкістанда тұрады.  Хазарлар өз ішінде тайпаларға бөлінеді. Олардың ішінде түркі тілдес аттары бар: татар, түрікмен, найман, қалаж (М.Қашқаридің жазбасында Жетісуді мекендеген тайпа ретінде көрсетіледі), батур жән т.б. Хазаралар бірнеше ғасыр бұрын Орталық Азиядан Ауғанстанға көшкен, ол

    2402
  • Зуқа батыр 150 жыл

    Зуқа батырдың кенжеұлы Сауат қажы Стамбулда қаласында 90 жасында қайтыс болды

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 26, 2016  |  10,073 views

    Сауыт қажы Зуқа батыр ұлы 1928 жылы Алтай аймағының Көктоғай ауданында туған.  Зуқа батырдың кенже ұлы. Зуқа батыр 33 баланың әкесі еді. Төрт әйелінен 12 ұл және 8 қызының аты белгілі. Сауыт қажы ағасы Сұлтаншәріп бастаған көшпен бірге , тар жол-Тайғақ кешулерді бірге бастан өткізіп, Такламакан шөлін кесіп өтіп, Гималай асып, Түркияға жеткен. Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін Зуқа батырдың қара шаңырағы Алматы қаласыа көшіп келді.  1994- жылы Сауыт қажы Түркиядан арнайы Алтайға келіп, Зуқа батырдың басына қорғанын жаңалап салып, құран қатын түсіріп қайтты. Жыл өтіп алпыс-алты өзгеріпті, Өзгерген жайларды көз көріпті. Зуқа батыр баласы Сауыт қажы, Бұйрықша 94-жыл кез келіпті. … Дидар ғайып бұл міне арман екен, Біздің ел Түркияға барған екен,

    2600
  • Зуқа батыр 150 жыл

    М.Мағауин: “Шыңғыс ханның ең негізгі мұрагері – қазақ халқы”  

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 15, 2016  |  10,253 views

    Назарларыңызға kitap.kz сайтында жазылған жазушы Мұхтар Мағауиннің Шыңғыс хан жайлы айтқан сөзін ұсынғалы отырмын. Жазуыма ешқандай бөгет болмаса да, тыныштық керек болғаннан кейін Прагада тұратын ұлымның қолына кеттім. Ол жаққа барғаннан кейін үлкен жұмысты бастау керек болды. Жеті күннен кейін-ақ жазуға отырдым. Алдымен бір шағын әңгіме жаздым. Содан кейін «Жармақ» деген көлемі үлкен болмаса да, салмағы ауыр роман жаздым. Өте тез жазылды. 18 күнде жазып бітірдім. Бір топ әңгіме жаздым. Содан кейін «Шыңғыс ханға» отырдым. Шыңғыс ханды жазуымның көп себебі бар. Айтылмаған сөз қалған жоқ, бәрін айтқанбыз. Менің «Алтын дәптер» дейтін студент кезде бастаған үлкен дәптерім болды. Соның ішінде болашақта жазатын барлық шығармаларымның сюжеті, сұлбасы бір ауыз сөзбен айтылған. Соның ішінде, мысалы,

    3640
  • Зуқа батыр 150 жыл

    ҚҰРАЛАЙДЫ КӨЗГЕ АТҚАН ҚҰНДАҚБАЙ МЕРГЕН ҚАШАНҒА ДЕЙІН “БАНДЫ” АТАНДЫ?

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Nov 15, 2016  |  8,433 views

    Әкемнен естіген әңгіме: 5-6 жасар кезім-ау. Етекте отырған тау Орақтының  шағын ауылы тарс-тұрс  атылған мылтық үнін естіп, азан-қазан болды. Еркектер шитісін, айыр-сүйменін  дайындап, атына жүгіріп, әйелдер балаларды, қыздарды сай-салаға, ши арасына жасырып әлек. Осы кезде қырмен шауып келе жатқан адамдар да көрінді. Бір түп бұтаның  түбінде отырып бәрін көрдік. Алдағы отыз қаралы – қазақ жігіттері екен, ал соңында шұбап келе жатқан – орыстар. Ол кезде ақ-қызылыңды  қайдан түсінейік, бізге бәрі орыс болатын. Әуелі ойнап жүр екен дедік. Өйткені, қашып келе жатқандардың ең соңындағы бір адам атын шыр айналдырып тоқтай қалса, артынан қуып келе жатқан орыстар аттарынан түсе салып, жерге жабысады. Анау бір-екі рет тарс еткізіп, шаба жөнелгенде солдаттар да айғайлай атқа

    2563
  • Зуқа батыр 150 жыл

    «Гималайдағы көште сегіз ай кебежеде отырдық»

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Oct 18, 2016  |  9,210 views

    Мюнхенде тұратын этникалық қазақ Талғат Қосжігіттің жұбайы Саадат Қосжігітпен түскен суреті. Алматы, 5 қазан 2016 жыл. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін Қытайдан Еуропаға көшіп барған қазақ диаспорасының өкілі Талғат Қосжігіт Азаттыққа берген сұхбатында жолдағы көш қиындығы жайында айтып берді. Талғат Қосжігіт 1942 жылы Қытайдың Шыңхай аймағында дүниеге келген. Әкесі Сұлтаншәріп Зуқаұлы – 1950 жылы Үндістан арқылы Түркияға қоныс аударған қазақ көшін бастап барушылардың бірі. Алтайдан ауа көшкен кездегі көз алдында қалған көріністер жайлы ол Азттыққа берген сұхбатында әңгімелеп берді. Азаттық: - Сіздің балалық шағыңыз бірыңғай «көштен» тұрады екен. Әңгімені көштің басынан бастасақ? Талғат Қосжігіт: - Әкелеріміздің ата-қонысы Алтайдың Баркөл аймағы еді. 1938 жылы Шың Сы Сайдың зорлығы мен зомбылығынан қашып Шыңхайға қоныс аударды.

    1838
  • Жаңалықтар

    Зуқа батырдың 150  жылдық мерейтойы Қазақ елінде мәресіне жетті

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Oct 11, 2016  |  10,484 views

    Алматы қаласы маңындағы “Қазақ үй” салтанат кешенінде  Арыстан қажы және  атбал ел азаматтардың бастамасымен “Зуқа батырдың 150 жылдық мерейтойының” бір жылдық қорытынды шаралары салтанатпен өтті. Тойға әлемнің оншақты елінен мыңға жуық қонақтар қатынасты. Мерейтойлық шара жалпы халықтық сипатта өтті. Тәуелсіз еліміздің 25 жылдық ұлытойымен тұспа-тұс келген шарада, алты қазақ үй тігіліп жалпы халыққа ас берілді.Гала-Концерт қойылды. Осы орайда Нұр-Мусахан мешітінде аруақтар рухына құран қатым түсіріліп, соңынан биылғы жылы жарық көрген Байахмет Жұмабайұлының «Рухы асқақ Ер Зуқа» және «Зуқа батыр» атты жинағы, қоғам қайраткері Сағат Заханқызының «Ұлы көш:Аңыз бен Ақиқат», Бақытбек Бәмішұлының «Зуқа батыр – аласапыран замана арыстаны» кітаптары және Нұрлан Бибрал мен Жұмабай Мәдібайұлы құрастырған «Зуқа батыр Сәбитұлының мерей тойынан»

    2027
  • Жаңалықтар

    КЕЙКІ БАТЫРДЫҢ БАСЫ ЕЛГЕ ЖЕТКІЗІЛДІ 

    <span>kerey.kz</span>kerey.kz
     |  Oct 6, 2016  |  7,749 views

    Қалың қазаққа Кейкі батыр деген атпен таныс  Нұрмағамбет Көкембайұлының бас сүйегі  бүгін Ресей астанасынан Қазақстанға әкелінді. Бұл туралы “Егемен Қазақстан” сайты хабарлады. Осыған дейін белгілі саясаткер Берік Әбдіғали мырза “Фейсбук” желісіндегі жеке парақшасында батырдың басын алып келе жатқандығын жазған болатын. Саясаткердің айтуынша Астана уақытымен ертең таңғы сағат 04:50-де 1916 жылғы Ұлт азаттық көтерілісінің қаһарманы Кейкі батырдың (Нұрмағамбет Көкембайұлының) бас сүйегі арнайы бортпен Астанаға жеткізілді. Сондай-ақ, жерлеу рәсімін ұйымдастыру үшін Үкімет жанынан арнайы комиссия құрылатыны да мәлім болды. Айта кетейік, биылғы жылдың мамыр айында ҚР Мәдениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлы батыр бабамыздың бас сүйегі елге қайтарылатыны туралы хабарлаған болатын. “Қазір біз бұл мәселені шеше аламыз. Ресейден келісім келді. Біздің ғалымдар

    2201
load more

Kerey.kz/Керей.кз

Біз туралы:

Тел: +7 7071039161
Email: kerey.qazaq@gmail.com

Kerey.kz тің бұрынғы нұсқасын http://old.kerey.kz тен оқи аласыздар!

KEREY.KZ

Сайт материалдарын пайдаланғанда дереккөзге сілтеме көрсету міндетті. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасы сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауапты.

Сайт санағы: