Ömir kimge bolğan eken tiyanaq
Azatgül Äbdiqadirqızı, Qıtay Halıq Respulikası, Tarbağatay aymağı, Qobıq audanında düniege kelgen. Ürmji qalasında 1987- şi jılı Şınjañ Oquağartu Inistitotınıñ filologiya mamandığın bitirgen. Qazir Qobıq audanına qarastı Qostoloğay qalaşığındağı orta mektepte wstazdıq etedi. Talay basılımdarda öleñderi jarıq körgen.
Ömir kimge bolğan eken tiyanaq
Ömir degen jır ağın
Ömir degen, ömir degen- jır ağın,
Tirligiñde kül de, meyli jılağın.
Jılap twrıp külseñdağı qarağım,
Külip twrıp qajetiñdi swrağın.
Ömir degen, ömir degen -jır ağın,
Örlep twrıp meyli qwzğa qwlağın.
Qiyalmaysıñ qinalsañda qanday bir,
Şetke tartıp auır qoyar swrağıñ.
Ömir degen, ömir degen -jır ağın,
Tolqınında twnıq är kez tulanın.
Aydınında soğılsañda señdey bop,
Kelmeytinin sezine bil qwlağıñ.
Biiginde jürseñdağı qırannıñ,
Küyin keşip jer bauırlar jılannıñ.
Tirligim de tüsinerim bir ğana,
Mäñgilikke jer boladı twrağıñ.
Ömir- degen wranıñ.
Köktem men qıs qalayşa otasadı
O, qwdret berseñde qartayudı,
Bermepsiñ-au, sezimge jantayyudı.
Tañğaluşı em Jambıldıñ sezimine
Qobaljığan, körgen de jas arudı.
Estigendi ras-au köz köredi,
Köz körgen de dünie özgeredi.
Bala-şağa, auılı esinde joq,
Şal bayqwsıñ körşi üyge kez keledi.
Nemere de, şöbere süyip otır,
Qıs ızğarı janına tiip ol twr.
Kim biledi ırqına jibermeydi,
Jürek degen, bir jasqa küyip soqır.
Jerbetinde adamzat jaralğalı,
Bar-au, talay ardıñ da tonalğanı.
Közin tiyar, näpsini aulaqtatsa,
Azban sezim, bos qwmar joğaladı.
Jambıl,Jamıl eken-au añğarımdı,
Berdi erkindik aruğa sonday nwrlı.
Eli razı, halqı da maqtan etken,
Saqtap keledi esinde «Jabıl jırdı».
Mezgilimen är närse üylesedi,
Mezgilinsiz qiındıq küy keşedi.
Qıs pen jazdıñ arası alıs bilseñ,
Bos äuire janıña times emi.
Ömir qaşan bolğan eken tiyanaq
Ömir qaşan bolğan eken tiyanaq,
Sanasada tirşiligi wya, baq.
On segiz mıñ ğalamdı da jaratqan…
Süleymenge jasamaydı qiyanat.
Bersede oy adamzatqa eñseli,
Qosa keler baq pen sorı bes eli.
Säule şaşar tirşilikti bersede,
Jibermeydi ölimenen eseni.
Sol azğana mäz bolamız säulege,
Kelgenge de, ötkenge de au, nege.
Mañdayıña jazılğan kün jetkenşe,
Qwlqınıñmen salınasıñ äuirege.
Biz ie bop ömir bergen siğa naq,
Körinbeytin baq pen sorlar wyalap.
Bara jatqan künderiñdi sezbessiñ,
Tirşiliktiñ şanasında sırğanap.
Keteyin tezdep seyilip
Quanış, qayğı qosılıp,
Janıña bermey eş ırıq.
Sınaqqa kelgen baqıtıñ ,
Qaladı keyde tosılıp.
Än salğan qwrbı qatarı,
Sirep bir keyde jatadı.
Janıña jaqın tartqanıñ,
Pendelik etip satadı.
Jetedi kimge batılıñ,
Qanı birtuıs jaqınım.
Oyran da, sayran salatın,
Tığılğan öksik alqımıñ.
Tizbekti oylar tirkelip,
Jatadı twman bürkenip.
Jazdıñ bir jeñil bwltınday,
Keteyin tezdep bir kelip.
Adam añğal
Adam añğal jüregi bar sengiş tım,
Bolsada ötkir köz janarı körgiş şın.
Sumañdağan swmdıq sözder arada,
Rolına aynaladı bölgiştiñ.
Adam añğal quanışqa qwlpırıp,
Künderine arnar tätti jır twnıq.
Tağdırınıñ tasasında twrğan sol,
Seze almaydı, bir ğajabı zar twnıp.
Adam añğal, keler ajal arbaydı,
Bileriñ az, qarmağına alğaydı.
Ayan berer, bir qwdıret barı ras,
Sezbeydi eş äketerin arnayı.
Adam añğal bileri az tirlikte,
Alañdamay oynadıq ta, küldik te.
Semizdikti köteretin mal ğana,
Tirligiñde ne jetedi birlikke.
Söz de, jan da bir auızdan şığadı
Iek qağıp jan tapsırğan keziñde,
Kökşiljalın şığadı wşıp auızdan.
Ruhıñ ketse, täniñ qalar mürde bop,
Jıraq qalıp ağayın men bauırdan.
Sözde sonday, saqtan balam qanjarday,
Tildiñ wşın bezbendeme pendege.
Tirligiñde ie bolğay tiliñe,
«Söz süyekten» dep aytadı el nege.
Til kieli dep jatadı bilgender,
Ol jağında böten demey qwp kördim.
Arazdasqan ağayınmen tatuğıp,
Jatatının til ekeni tek bildim.
Tildi balam söylemeseñ ornımen,
Til- wyattıñ tuın müldem jığadı.
Sanağa köp wyalatsañ salmaqtı oy,
Söz de, jan da bir auızdan şığadı!
KİNÄLİ MA TOQŞILIQ
Adamğa keyde aqılıñ,
Oylasañ tipti jetpeydi,
Aqıldı degen wlıñ da,
Anasın tergep, tekteydi.
Ne şara elim, ne şara,
Özgergen öñir kelbetke.
Aqıldar bügin lağıp jür,
Azular teris neybetke.
Küyzelis salıp köñilge,
Sözi de, isi köş şalğay.
Ketpeytin bügin pende kem,
Dosında, jarın bir şalmay.
Şırtıldaq jannıñ bäri de,
Sızattan bwrın sınadı.
Sözdiñ de jönin tıñdatpas,
Qaqası asqan qwlağı.
Twratın qayran kezder-ay,
Tuğanın jatqa qiyalmay.
Irıldap bügin talasad,
Bir jerge iya siyalmay.
Kinäli meken kim bilsin,
Toqşılıq mınau bügingi.
Ruıhsız pende köbeydi,
Şirengenmenen üzengi.
JOĞALMASIN ADAMDIĞIÑ, ELDİGİÑ
Egiz ömir quanış pen qayğısı,
Olay emes dep aytadı qay kisi.
Ökpeleymiz tuısqanğa nesine,
Bar onda da sağan jaqın jaylisi.
Eñ keregi bärine de bereke,
Juımasın jan täniñe äreke.
Qwt qonatın, baq keletin aq tilek,
Merekege qol jayatın el erke.
Quanışıñ, baytaq anau keñdigiñ,
Jaqsılıqtan ajıratar endi kim.
Adamzattıñ jüreginde bir tilek,
Joğalmasın erligiñ men eldigiñ!
kerey.kz
Pikir qaldıru